SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác sơ cấp cứu ban đầu trong trường học

     Sơ cấp cứu ban đầu đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe học sinh khi xảy ra tai nạn tại trường học. Bài viết này sẽ giới thiệu các biện pháp thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả công tác sơ cấp cứu, từ việc trang bị kiến thức cho giáo viên, học sinh đến chuẩn bị dụng cụ y tế đầy đủ. Qua đó, góp phần xây dựng môi trường học đường an toàn, chủ động ứng phó với các tình huống khẩn cấp.

I. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

     Trong những năm gần đây, công tác chăm sóc sức khỏe học sinh trong trường học ngày càng được ngành giáo dục và toàn xã hội quan tâm. Trong đó, sơ cấp cứu ban đầu đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý kịp thời các tai nạn, sự cố y tế thường gặp trong môi trường học đường như: trầy xước, té ngã, chảy máu cam, dị vật đường thở, ngất xỉu, sốt cao đột ngột,... Việc thực hiện đúng và kịp thời các thao tác sơ cấp cứu không chỉ giúp ổn định sức khỏe học sinh mà còn góp phần ngăn ngừa biến chứng và đảm bảo an toàn tính mạng.

     Tuy nhiên, thực tế cho thấy tại Trường Tiểu học Kim Đồng, công tác sơ cấp cứu ban đầu còn gặp nhiều khó khăn: trang thiết bị y tế học đường còn thiếu và chưa đồng bộ; một số giáo viên, học sinh còn lúng túng khi xử lý các tình huống khẩn cấp; kỹ năng sơ cấp cứu chưa được trang bị thường xuyên, bài bản; nhận thức về tầm quan trọng của sơ cấp cứu còn hạn chế.

     Xuất phát từ thực trạng trên, tôi mạnh dạn lựa chọn và thực hiện đề tài: “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác sơ cấp cứu ban đầu trong trường học”, với mong muốn góp phần nâng cao năng lực ứng phó cho đội ngũ giáo viên, học sinh và nhân viên y tế tại trường Tiểu học Kim Đồng, từ đó xây dựng môi trường học đường an toàn, thân thiện.

2. Mục đích nghiên cứu

     Đề tài nhằm đề xuất và thực hiện một số biện pháp cụ thể nhằm:

        - Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, giáo viên và học sinh về công tác sơ cấp cứu trong trường học.

        - Tăng cường kỹ năng xử lý ban đầu các tình huống y tế khẩn cấp thường gặp.

        - Xây dựng quy trình sơ cấp cứu phù hợp với điều kiện thực tế tại trường Tiểu học Kim Đồng.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

     Đối tượng nghiên cứu: Công tác sơ cấp cứu y tế ban đầu trong trường học.

     Phạm vi nghiên cứu: Áp dụng tại Trường Tiểu học Kim Đồng, với đối tượng thụ hưởng gồm: cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên y tế học đường và học sinh toàn trường, tập trung vào khối lớp 3, 4 và 5.

4. Phương pháp nghiên cứu

     Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi đã sử dụng kết hợp các phương pháp sau:

     Phương pháp điều tra, khảo sát thực trạng kỹ năng sơ cấp cứu trong nhà trường;

     Phương pháp quan sát thực tiễn tại các tiết học, hoạt động ngoại khóa;

     Phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh tài liệu liên quan;

     Phương pháp thực nghiệm sư phạm: tổ chức các buổi tập huấn, mô phỏng tình huống, đánh giá hiệu quả trước – sau khi áp dụng các biện pháp;

     Phương pháp đánh giá và rút kinh nghiệm từ thực tiễn triển khai tại trường.

II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

1. Thực trạng công tác sơ cấp cứu ban đầu trong trường học

a) Thuận lợi

     Sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường: Trong những năm gần đây, Ban giám hiệu Trường Tiểu học Kim Đồng đã quan tâm đến việc đảm bảo an toàn sức khỏe cho học sinh, đặc biệt là trong các hoạt động ngoài giờ lên lớp, thể dục thể thao và hoạt động trải nghiệm.

     Đội ngũ giáo viên, nhân viên có tinh thần trách nhiệm cao: Phần lớn cán bộ, giáo viên, nhân viên trong trường đều có ý thức hỗ trợ khi xảy ra sự cố y tế. Nhiều giáo viên chủ nhiệm quan tâm đến việc chăm sóc học sinh cả về học tập lẫn sức khỏe.

     Sự phối hợp tích cực của phụ huynh học sinh: Phụ huynh luôn quan tâm, phối hợp với nhà trường trong việc chăm sóc, theo dõi tình trạng sức khỏe con em. Nhiều phụ huynh sẵn sàng hỗ trợ khi có sự cố xảy ra.

b) Khó khăn, hạn chế

     Thiếu kỹ năng sơ cấp cứu thực tế: Qua khảo sát nhanh 35 giáo viên và 120 học sinh khối 3–5, kết quả cho thấy:

     Chỉ 20% giáo viên biết xử lý đúng các bước khi học sinh bị chảy máu cam.

     Trên 75% học sinh không biết cách xử lý khi bạn bị ngất hoặc bị bỏng nhẹ.

     Hơn 60% giáo viên và học sinh chưa từng được tham gia tập huấn sơ cấp cứu trong năm học.

     Thiết bị y tế học đường chưa đầy đủ: Tủ thuốc y tế tại trường có nhưng một số vật tư thiết yếu như băng gạc, oxy già, nhiệt kế điện tử, kéo y tế... thiếu hoặc không còn sử dụng được.

     Thiếu tài liệu hướng dẫn sơ cấp cứu trực quan phù hợp với học sinh tiểu học.

     Chưa có quy trình ứng phó rõ ràng khi xảy ra tai nạn: 

        - Khi xảy ra sự cố y tế, phần lớn giáo viên còn lúng túng, chưa có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận trong trường. 

        -Thời gian xử lý sự cố còn chậm, phụ thuộc vào nhân viên y tế trường (chỉ có 1 người trực).

     Chưa tích hợp kỹ năng sơ cấp cứu vào hoạt động giáo dục:

        - Các tiết học kỹ năng sống, hoạt động ngoài giờ lên lớp còn thiếu nội dung hoặc chỉ thực hiện hình thức, chưa giúp học sinh thực hành cụ thể.

        - Nhiều giáo viên chưa chủ động đưa nội dung này vào lồng ghép trong giảng dạy.

c) Nguyên nhân của những hạn chế

     Công tác tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng sơ cấp cứu chưa được tổ chức thường xuyên, có hệ thống.

     Học sinh tiểu học còn nhỏ tuổi, thiếu kỹ năng xử lý tình huống, dễ hoảng loạn khi xảy ra sự cố.

     Nhà trường chưa xây dựng kế hoạch dài hạn và đồng bộ trong công tác y tế học đường.

     Chưa có sự kết nối hiệu quả giữa nhà trường và các cơ sở y tế địa phương trong hỗ trợ chuyên môn sơ cấp cứu.

d) Tác động tiêu cực nếu không cải thiện

     Nếu không có giải pháp kịp thời để nâng cao hiệu quả công tác sơ cấp cứu, nguy cơ học sinh gặp tổn thương nặng, chậm xử lý các tình huống khẩn cấp có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Điều này ảnh hưởng đến tâm lý phụ huynh, danh tiếng nhà trường và quan trọng hơn là sức khỏe, tính mạng của học sinh.

2. Các biện pháp đã thực hiện để giải quyết vấn đề

     Trên cơ sở phân tích thực trạng, tôi đã đề xuất và triển khai một số biện pháp cụ thể và thiết thực, nhằm nâng cao hiệu quả công tác sơ cấp cứu ban đầu trong trường học. Các biện pháp này được xây dựng dựa trên nguyên tắc: dễ tiếp cận – dễ thực hiện – phù hợp với học sinh tiểu học – phát huy tính chủ động và phối hợp trong toàn trường.

📌 Biện pháp 1: Tổ chức tập huấn kỹ năng sơ cấp cứu cho cán bộ, giáo viên và học sinh

     Nội dung thực hiện:

        - Chủ động tham mưu Ban giám hiệu phối hợp với trạm y tế phường và Trung tâm y tế quận tổ chức các buổi tập huấn kỹ năng sơ cấp cứu ban đầu.

        - Tập trung vào các kỹ năng cơ bản: xử lý khi chảy máu, té ngã, dị vật đường thở, bỏng, đuối nước, ngất xỉu,...

        - Xây dựng video, hình ảnh minh họa trực quan để học sinh dễ tiếp thu.

     Kết quả:

        - Hơn 95% giáo viên trong trường tham gia đầy đủ buổi tập huấn.

        - Học sinh các khối lớp được chia thành nhóm nhỏ để thực hành tình huống.

📌 Biện pháp 2: Cập nhật, bổ sung và nâng cấp tủ thuốc y tế học đường

     Nội dung thực hiện:

        - Tiến hành kiểm tra lại toàn bộ tủ thuốc y tế của trường.

        - Kiến nghị Ban giám hiệu cấp bổ sung vật tư y tế cần thiết: băng gạc, cồn sát trùng, găng tay y tế, nhiệt kế, khẩu trang, kéo, nẹp,...

        - Xây dựng hướng dẫn sử dụng tủ thuốc, dán bảng biểu minh họa sơ đồ sơ cấp cứu tại nơi dễ quan sát.

     Kết quả:

        - Tủ thuốc được phân loại rõ ràng, dễ sử dụng.

        - Giáo viên chủ nhiệm được hướng dẫn cách dùng vật tư y tế cơ bản.

📌 Biện pháp 3: Lồng ghép giáo dục kỹ năng sơ cấp cứu vào các hoạt động học tập và ngoại khóa

     Nội dung thực hiện:

        - Tích hợp kỹ năng sơ cấp cứu vào tiết hoạt động trải nghiệm, kỹ năng sống, hoặc giờ sinh hoạt lớp.

        - Tổ chức cuộc thi "Em là nhân viên y tế nhỏ tuổi", các buổi diễn tập mô phỏng tình huống thực tế.

        - Thiết kế câu chuyện tình huống để học sinh thảo luận, xử lý theo nhóm.

     Kết quả:

        - Học sinh hào hứng tham gia, tiếp thu kỹ năng qua hình thức chơi mà học.

        - Một số em có thể xử lý tốt các tình huống cơ bản như chảy máu cam, té ngã.

📌 Biện pháp 4: Thành lập và duy trì “Đội sơ cấp cứu học sinh”

     Nội dung thực hiện:

        - Mỗi lớp lựa chọn 2 học sinh có ý thức tốt, nhanh nhẹn để tham gia vào “đội sơ cấp cứu”.

        - Đội được huấn luyện các thao tác đơn giản như gọi người lớn giúp đỡ, tìm dụng cụ y tế, trấn an bạn bị nạn,...

        - Giao nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên khi có sự cố.

     Kết quả:

        - Góp phần phát huy tinh thần trách nhiệm, hỗ trợ bạn bè trong học sinh.

        - Tăng tính chủ động và giảm sự hoang mang khi xảy ra tai nạn nhỏ.

📌 Biện pháp 5: Xây dựng quy trình phối hợp khi xảy ra sự cố y tế trong trường học

     Nội dung thực hiện:

        - Phối hợp với Ban giám hiệu và nhân viên y tế xây dựng quy trình xử lý 4 bước: Phát hiện – 2. Báo động – 3. Sơ cứu ban đầu – 4. Báo phụ huynh/đưa đi y tế.

        - Phổ biến quy trình cho toàn bộ giáo viên, học sinh và nhân viên phục vụ.

     Kết quả:

        - Các bộ phận trong trường phối hợp nhịp nhàng hơn khi có tình huống phát sinh.

        - Rút ngắn thời gian xử lý và giảm nguy cơ biến chứng sau tai nạn.

📌 Biện pháp 6: Phối hợp với phụ huynh trong công tác giáo dục kỹ năng sơ cấp cứu

     Nội dung thực hiện:

        - Lồng ghép nội dung tuyên truyền về tầm quan trọng của sơ cấp cứu vào các buổi họp phụ huynh, bảng tin trường.

        - Mời phụ huynh là nhân viên y tế hoặc có chuyên môn tham gia các buổi chia sẻ kỹ năng, tập huấn cho học sinh.

        - Gửi cẩm nang kỹ năng sơ cấp cứu đơn giản về cho phụ huynh để cùng rèn luyện tại nhà.

     Kết quả:

        - Tăng cường sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.

        - Phụ huynh tích cực hơn trong việc hỗ trợ nhà trường trang bị vật tư y tế và hướng dẫn trẻ xử lý các tình huống khẩn cấp.

📌 Biện pháp 7: Thiết kế “Góc kỹ năng sơ cấp cứu” tại trường

     Nội dung thực hiện:

        - Tận dụng không gian hành lang hoặc khu sinh hoạt chung để thiết kế một “góc học tập” với tên gọi “Góc kỹ năng sơ cấp cứu”.

        - Trưng bày tranh ảnh, mô hình minh họa các bước sơ cấp cứu cơ bản (cầm máu, xử lý dị vật, chống ngạt, xử lý khi bị ong đốt...).

        - Cập nhật hàng tháng các tình huống thực tế và gợi ý cách xử lý cho học sinh tìm hiểu.

     Kết quả:

        - Tạo môi trường học tập trực quan, gần gũi giúp học sinh dễ ghi nhớ.

        - Góp phần nâng cao nhận thức và kích thích sự tò mò học hỏi kỹ năng sống của học sinh.

📌 Biện pháp 8: Đưa kỹ năng sơ cấp cứu vào tiêu chí thi đua lớp học an toàn

     Nội dung thực hiện:

        - Xây dựng tiêu chí đánh giá lớp học “An toàn – Tự quản – Biết giúp đỡ bạn” trong đó có nội dung: học sinh biết xử lý tình huống đơn giản, giáo viên có hiểu biết về sơ cấp cứu.

        - Tổ chức chấm điểm, tuyên dương theo tháng/quý các lớp thực hiện tốt.

     Kết quả:

        - Tăng sự quan tâm của giáo viên và học sinh tới kỹ năng sơ cấp cứu.

        - Tạo động lực thi đua tích cực giữa các lớp trong toàn trường.

📌 Biện pháp 9: Thực hiện đánh giá định kỳ và điều chỉnh linh hoạt hoạt động

    Nội dung thực hiện:

        - Sau mỗi đợt triển khai (tập huấn, hội thi, thực hành…), tổ chức đánh giá kết quả qua phiếu khảo sát, quan sát thực tế và phỏng vấn nhanh.

        - Kịp thời ghi nhận các khó khăn vướng mắc để điều chỉnh nội dung, cách tiếp cận cho phù hợp với trình độ học sinh tiểu học.

        - Tổ chức sơ kết 1 lần/ học kỳ để chia sẻ kết quả và rút kinh nghiệm.

     Kết quả:

        - Các hoạt động ngày càng sát thực, phù hợp với tâm lý và khả năng tiếp thu của học sinh.

        - Giáo viên và học sinh cảm thấy thoải mái, hứng thú khi tiếp cận nội dung sơ cấp cứu.

     Tổng hợp các biện pháp trên đã tạo nên một quy trình giáo dục kỹ năng sơ cấp cứu ban đầu mang tính hệ thống, có chiều sâu, được sự đồng thuận của nhiều lực lượng trong và ngoài nhà trường. Đây là tiền đề vững chắc để đánh giá hiệu quả sáng kiến trong phần tiếp theo.

3. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

     Sau một học kỳ triển khai các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác sơ cấp cứu ban đầu tại Trường Tiểu học Kim Đồng, sáng kiến đã mang lại những kết quả tích cực, rõ rệt và có tính bền vững trên nhiều phương diện.

3.1. Đối với học sinh (Bổ sung chi tiết)

     Sáng kiến đã mang lại những thay đổi tích cực, rõ nét trong nhận thức, hành vi và kỹ năng thực hành sơ cấp cứu của học sinh – đối tượng trung tâm của nhà trường.

a. Nâng cao nhận thức về an toàn và sơ cấp cứu

     Học sinh bắt đầu hiểu được tầm quan trọng của việc bảo vệ bản thân và bạn bè, biết rằng tai nạn học đường có thể xảy ra bất cứ lúc nào nếu thiếu cẩn trọng.

     Các em nhận diện được các tình huống nguy hiểm tiềm ẩn: như chơi đùa gần cầu thang, chen lấn khi ra chơi, sử dụng vật sắc nhọn,...

     Từ chỗ xem các tai nạn như điều “bình thường” hoặc “do xui rủi”, học sinh đã biết chủ động phòng tránh và cảnh báo người khác khi thấy dấu hiệu mất an toàn.

b. Trang bị và thực hành thành thạo một số kỹ năng sơ cấp cứu cơ bản

     Sau các buổi tập huấn và hoạt động trải nghiệm, học sinh đã:

        - Biết cách xử lý đơn giản khi bạn bị chảy máu cam: cho bạn ngồi nghỉ, cúi đầu, dùng khăn sạch bịt mũi.

        - Xử lý khi bị té ngã: không đỡ bạn dậy ngay, báo người lớn, trấn an bạn không cử động mạnh.

        - Biết dùng khăn sạch hoặc băng gạc để cầm máu vết thương nhỏ.

        - Thực hành thao tác sơ cứu bỏng nhẹ bằng cách rửa nước mát dưới vòi nước.

        - Xử lý khi bạn bị dị vật đường thở (như hóc kẹo): gọi thầy cô, giúp bạn cúi người, vỗ lưng đúng cách (với học sinh lớn).

     Trong buổi đánh giá thực hành cuối học kỳ, hơn 85% học sinh thực hiện đúng và đủ các bước sơ cấp cứu cơ bản, cho thấy sự tiếp thu tốt và có khả năng ứng dụng vào thực tế.

c. Tăng khả năng phản xạ và xử lý tình huống

     Thay vì hoảng sợ, gào khóc hoặc đứng yên khi bạn gặp tai nạn, nhiều em đã biết giữ bình tĩnh, hô hoán đúng lúc và tìm đúng người để hỗ trợ.

     Một số em trong “Đội sơ cấp cứu học sinh” đã phản ứng rất nhanh khi bạn bị té ngã trong giờ ra chơi: biết cách đỡ bạn an toàn, lấy bông gạc sát trùng và báo nhân viên y tế.

d. Phát triển các phẩm chất và năng lực giáo dục cốt lõi

     Phẩm chất "trách nhiệm" và "nhân ái" được thể hiện qua việc học sinh biết giúp đỡ, chia sẻ và hỗ trợ bạn bè trong các tình huống thực tế.

     Năng lực tự phục vụ và giải quyết vấn đề được nâng cao rõ rệt: học sinh không còn thụ động chờ người lớn mà đã có thể chủ động xử lý bước đầu khi có sự cố nhỏ xảy ra.

e. Góp phần tạo môi trường học tập tích cực, an toàn và thân thiện

     Học sinh cảm thấy an tâm hơn khi đến trường, bởi các em hiểu rằng xung quanh mình có nhiều bạn biết giúp đỡ khi gặp sự cố.

     Tình cảm bạn bè được củng cố, tinh thần đoàn kết được lan tỏa thông qua hoạt động hỗ trợ nhau trong các buổi diễn tập và thi đua kỹ năng.

3.2. Đối với giáo viên và nhân viên nhà trường

     Việc triển khai các biện pháp trong khuôn khổ sáng kiến đã mang lại nhiều chuyển biến tích cực và rõ rệt trong nhận thức, kỹ năng và thái độ làm việc của đội ngũ giáo viên, nhân viên tại Trường Tiểu học Kim Đồng, đặc biệt là trong công tác bảo đảm an toàn, chăm sóc sức khỏe học sinh và phối hợp xử lý tình huống y tế học đường.

a. Nâng cao kiến thức và kỹ năng sơ cấp cứu cơ bản

     Trước khi triển khai sáng kiến, phần lớn giáo viên và nhân viên nhà trường chưa được tập huấn chính thức về kỹ năng sơ cấp cứu. Sau khi tham gia các lớp tập huấn và buổi huấn luyện thực hành:

        - 100% giáo viên và nhân viên đã nắm được các bước sơ cứu cơ bản như: cầm máu, xử lý ngất, sơ cứu dị vật đường thở, sơ cứu vết bỏng,...

        - Giáo viên tự tin hơn khi xử lý các tình huống bất ngờ xảy ra trong lớp học, giờ ra chơi hoặc trong các hoạt động ngoại khóa.

     Nhân viên y tế học đường có thêm điều kiện để phối hợp hiệu quả hơn với giáo viên trong tổ chức chăm sóc học sinh.

b. Tăng tính chủ động, linh hoạt trong xử lý tình huống thực tế

     Thông qua các buổi diễn tập, hội thảo tình huống và mô phỏng thực tế, giáo viên và nhân viên:

        - Không còn lúng túng, hoảng loạn khi học sinh gặp sự cố như ngất xỉu, té ngã, chảy máu,...

        - Biết phân công nhiệm vụ hợp lý: người xử lý tại chỗ, người báo y tế, người trấn an học sinh,...

        - Biết cách sử dụng thành thạo tủ thuốc y tế và các dụng cụ sơ cứu cơ bản.

c. Nâng cao tinh thần trách nhiệm và ý thức bảo vệ học sinh

     Sau khi sáng kiến được triển khai, nhiều giáo viên đã chủ động lồng ghép giáo dục kỹ năng an toàn, sơ cứu vào tiết học chính khóa và hoạt động lớp.

     Giáo viên chủ nhiệm trở thành người giám sát và phản ứng tuyến đầu khi học sinh gặp tai nạn, từ đó hình thành tinh thần trách nhiệm sâu sắc hơn đối với công tác chăm sóc sức khỏe học sinh.

     Nhân viên phục vụ, bảo vệ, lao công cũng được tập huấn cơ bản để tham gia hỗ trợ bước đầu khi xảy ra sự cố ngoài lớp học.

d. Tăng cường phối hợp nội bộ giữa các bộ phận trong nhà trường

     Việc xây dựng quy trình xử lý tai nạn học đường 4 bước (Phát hiện – Báo động – Sơ cứu – Báo phụ huynh) đã giúp giáo viên và các bộ phận khác phối hợp nhanh, đúng, đồng bộ và hiệu quả.

     Các thành viên trong trường biết rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong từng tình huống cụ thể, từ đó nâng cao hiệu suất phối hợp khi có sự cố xảy ra.

e. Góp phần hình thành văn hóa an toàn trong nhà trường

     Qua các hoạt động giáo dục và tuyên truyền đồng bộ, giáo viên và nhân viên đã dần xây dựng thói quen quan sát – phát hiện – xử lý sớm các nguy cơ gây tai nạn học đường.

     Một số giáo viên đã đề xuất thêm các nội dung phòng tránh tai nạn, bảo vệ bản thân vào tiết sinh hoạt lớp, kỹ năng sống.

     Không còn tâm lý “giao hết cho nhân viên y tế” mà thay vào đó là sự chung tay, chia sẻ trách nhiệm trong toàn trường.

b. Phát triển năng lực chuyên môn, phục vụ tốt hơn chương trình giáo dục mới

     Việc trang bị kỹ năng sơ cấp cứu cho giáo viên là một phần thiết yếu trong giáo dục năng lực và phẩm chất học sinh, đặc biệt với chương trình GDPT 2018.

     Giáo viên đã có thể lồng ghép hiệu quả kỹ năng sống vào nội dung giảng dạy, góp phần tạo nên tiết học tích hợp thực tiễn, mang tính giáo dục toàn diện hơn.

✅ Tóm lại, sáng kiến không chỉ góp phần nâng cao năng lực sơ cấp cứu cho đội ngũ giáo viên và nhân viên nhà trường mà còn gây dựng được tinh thần chủ động, trách nhiệm và văn hóa hành động tích cực trong toàn thể cán bộ, giáo viên – điều này sẽ tiếp tục phát huy giá trị lâu dài trong công tác chăm sóc, bảo vệ học sinh tiểu học.

3.3. Đối với nhà trường và cộng đồng

     Việc triển khai sáng kiến không chỉ mang lại hiệu quả trực tiếp cho học sinh và giáo viên, mà còn góp phần tích cực trong việc xây dựng hình ảnh nhà trường an toàn, thân thiện, đồng thời tăng cường mối quan hệ gắn kết giữa nhà trường với phụ huynh và cộng đồng địa phương.

a. Xây dựng môi trường học đường an toàn, thân thiện và hiện đại

     Thông qua việc triển khai đồng bộ các biện pháp nâng cao hiệu quả sơ cấp cứu ban đầu, nhà trường đã từng bước xây dựng môi trường học tập an toàn về thể chất và tinh thần cho học sinh.

     Các khu vực dễ xảy ra tai nạn như cầu thang, sân chơi, nhà vệ sinh... được rà soát kỹ lưỡng, bổ sung biển báo, camera giám sát, tạo sự yên tâm cho học sinh và phụ huynh.

     Hành lang, lớp học, phòng y tế... được bố trí “Góc kỹ năng” với tranh minh họa, mô hình sơ cấp cứu giúp học sinh thường xuyên tiếp cận với nội dung giáo dục sức khỏe.

b. Nâng cao uy tín, hình ảnh nhà trường trong mắt phụ huynh và cộng đồng

     Phụ huynh học sinh cảm thấy an tâm hơn khi gửi con đến trường, bởi biết rằng nhà trường đã có quy trình xử lý tai nạn rõ ràng, nhân viên và giáo viên được trang bị kỹ năng bài bản.

     Trong các buổi họp phụ huynh, hoạt động ngoại khóa có lồng ghép kỹ năng sơ cấp cứu, nhiều phụ huynh đánh giá cao sự đổi mới, linh hoạt và quan tâm thực chất đến học sinh của nhà trường.

     Từ chỗ chỉ quan tâm đến kết quả học tập, nhiều phụ huynh bắt đầu chuyển sang quan tâm đến năng lực sống và an toàn của con em, tạo nên sự đồng hành tích cực với nhà trường.

c. Tăng cường mối liên kết giữa nhà trường với các tổ chức y tế, xã hội

     Trong quá trình triển khai sáng kiến, nhà trường đã thiết lập và duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Trạm y tế phường, Trung tâm y tế quận và Hội chữ thập đỏ địa phương.

     Các đơn vị y tế hỗ trợ tích cực trong việc tổ chức tập huấn, cung cấp tài liệu, thiết bị, đồng thời tham gia các buổi mô phỏng sơ cứu thực tế cho học sinh.

     Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả chuyên môn mà còn mở rộng mạng lưới hỗ trợ sức khỏe học đường một cách bền vững.

d. Thúc đẩy phong trào xây dựng "Trường học an toàn – thân thiện – tích cực"

     Sáng kiến đã góp phần cụ thể hóa các tiêu chí của phong trào thi đua xây dựng trường học an toàn:

        - Trường có tủ thuốc đầy đủ, nhân viên y tế chuyên trách.

        - Học sinh được trang bị kỹ năng sơ cứu cơ bản.

        - Giáo viên biết phối hợp xử lý tai nạn học đường.

     Với kết quả tích cực sau một học kỳ thực hiện, Trường Tiểu học Kim Đồng đã được Phòng GD&ĐT địa phương ghi nhận là đơn vị điển hình trong triển khai giáo dục kỹ năng sống gắn với chăm sóc sức khỏe học sinh.

e. Tạo tiền đề cho việc nhân rộng mô hình sáng kiến

     Mô hình triển khai sáng kiến của nhà trường có tính khoa học, thực tiễn cao, dễ áp dụng và điều chỉnh theo quy mô của từng đơn vị.

     Nhiều trường trong cùng địa bàn đã đến tham quan, học hỏi mô hình "Góc kỹ năng sơ cấp cứu", cách tổ chức lớp tập huấn và các hình thức lồng ghép vào hoạt động giáo dục.

     Đây là tiền đề quan trọng để nhân rộng mô hình sơ cấp cứu học đường ra các trường tiểu học khác, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

✅ Tóm lại, sáng kiến không chỉ có ý nghĩa trong phạm vi nội bộ trường học mà còn tạo ra ảnh hưởng tích cực lan tỏa đến cộng đồng, phụ huynh và các tổ chức liên quan, từ đó góp phần xây dựng trường học trở thành nơi không chỉ “dạy chữ” mà còn “dạy người”, dạy kỹ năng sống và bảo vệ sự an toàn cho thế hệ tương lai.

3.4 Tính khả thi và khả năng nhân rộng

     Sáng kiến “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả công tác sơ cấp cứu ban đầu trong trường học” không chỉ mang lại hiệu quả rõ rệt trong thực tế triển khai tại Trường Tiểu học Kim Đồng, mà còn thể hiện rõ tính khả thi cao và khả năng nhân rộng ở nhiều cơ sở giáo dục khác với điều kiện tương đồng.

a. Tính khả thi cao

     Sáng kiến được thiết kế dựa trên đặc điểm thực tế, phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất, nhân lực và bối cảnh giáo dục hiện nay của các trường tiểu học:

     Không yêu cầu đầu tư lớn: Các biện pháp chủ yếu tập trung vào nâng cao nhận thức, tập huấn kỹ năng, xây dựng quy trình và tăng cường phối hợp – đều là những yếu tố có thể triển khai trong phạm vi khả năng của nhà trường.

     Sử dụng nguồn lực sẵn có:

        - Giáo viên, nhân viên y tế, phụ huynh và học sinh đều có thể tham gia trực tiếp.

        - Dụng cụ sơ cấp cứu cơ bản (bông băng, nước muối, thuốc sát trùng...) đều dễ trang bị, chi phí thấp.

        - Có thể tận dụng giờ sinh hoạt lớp, hoạt động trải nghiệm, tiết học kỹ năng sống để lồng ghép nội dung mà không gây quá tải chương trình.

     Lộ trình triển khai rõ ràng, linh hoạt: Các bước thực hiện trong sáng kiến có thể điều chỉnh theo quy mô trường, điều kiện vùng miền (nông thôn, thành thị, miền núi,...), từ đó phù hợp với đa dạng đối tượng áp dụng.

b. Dễ dàng áp dụng tại các trường tiểu học khác

     Nội dung sáng kiến bám sát thực tiễn và phổ thông, có thể triển khai tại tất cả các trường tiểu học, bất kể quy mô lớn hay nhỏ.

     Các hoạt động như:

        - Tập huấn kỹ năng cho giáo viên và học sinh.

        - Thiết lập góc kỹ năng/y tế học đường.

        - Diễn tập tình huống giả định tai nạn,...

đều không đòi hỏi quá nhiều về chuyên môn chuyên sâu hoặc kinh phí cao, nhờ đó dễ dàng áp dụng đại trà.

     Giáo viên các trường khác có thể sử dụng trực tiếp tài liệu, mô hình, quy trình mẫu từ sáng kiến này để triển khai tại đơn vị mình, tiết kiệm thời gian và công sức soạn thảo lại từ đầu.

c. Có khả năng nhân rộng theo cụm trường, địa phương, cấp học

     Với kết quả khả quan tại Trường Tiểu học Kim Đồng, sáng kiến có thể:

        - Được áp dụng trong toàn bộ hệ thống trường tiểu học của phường, quận.

        - Mở rộng sang cấp mầm non và THCS với điều chỉnh phù hợp về độ tuổi và nhận thức của học sinh.

        - Triển khai ở những vùng khó khăn thông qua hình thức tập huấn trực tiếp hoặc chia sẻ tài liệu số.

👉 Một số đơn vị đã chủ động đề nghị Trường Kim Đồng chia sẻ kinh nghiệm triển khai, mô hình tổ chức hoạt động trải nghiệm kỹ năng sơ cấp cứu để học hỏi và áp dụng tại đơn vị mình.

d. Phù hợp với định hướng giáo dục hiện nay

     Sáng kiến phù hợp với chủ trương giáo dục phát triển phẩm chất, năng lực học sinh trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

     Đồng thời đáp ứng yêu cầu về:

        - Bảo đảm an toàn trường học.

        - Phòng, chống tai nạn thương tích học đường.

     Giáo dục kỹ năng sống và kỹ năng xử lý tình huống cho học sinh theo hướng trải nghiệm – thực hành – ứng dụng.

4. Bài học kinh nghiệm và khả năng áp dụng

4.1. Phải có nhận thức đúng và đầy đủ về vai trò của công tác sơ cấp cứu trong trường học

     Trong môi trường học đường, đặc biệt là ở cấp tiểu học – nơi học sinh còn nhỏ tuổi, hiếu động, chưa ý thức đầy đủ về an toàn bản thân – thì các tai nạn, sự cố bất ngờ như té ngã, chảy máu, bỏng nhẹ, ngất xỉu, hóc dị vật,… có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Chính vì vậy, công tác sơ cấp cứu ban đầu đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giảm thiểu hậu quả của tai nạn học đường và bảo vệ sức khỏe, tính mạng của học sinh.

     Tuy nhiên, qua thực tế khảo sát và triển khai sáng kiến, tôi nhận thấy rằng:

        - Một bộ phận giáo viên và phụ huynh còn xem nhẹ vai trò của sơ cấp cứu, cho rằng đó là nhiệm vụ riêng của nhân viên y tế học đường.

        - Nhiều trường học chưa có quy trình rõ ràng khi xảy ra tai nạn học đường, dẫn đến sự lúng túng trong xử lý.

        - Không ít trường hợp sơ cứu không đúng cách (ví dụ: bôi kem đánh răng lên vết bỏng, ngửa đầu khi chảy máu cam,…) đã khiến tình trạng của học sinh nặng thêm hoặc để lại hậu quả lâu dài.

     Từ những thực tế đó, sáng kiến nhấn mạnh: Nhận thức đúng về sơ cấp cứu phải bắt đầu từ quan điểm xem đây là một phần không thể thiếu trong công tác chăm sóc và giáo dục toàn diện học sinh.

✅ Cụ thể, nhà trường và các lực lượng liên quan cần nhận thức đầy đủ những điểm sau:

     Sơ cấp cứu là phản ứng kịp thời, mang tính sống còn: Trong nhiều trường hợp khẩn cấp, việc sơ cứu đúng cách trong vài phút đầu tiên có thể cứu sống một học sinh hoặc ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.

     Không ai đứng ngoài công tác sơ cấp cứu: Không chỉ nhân viên y tế, mà tất cả giáo viên, cán bộ quản lý, nhân viên bảo vệ, cấp dưỡng,… đều cần được trang bị kiến thức, kỹ năng cơ bản để xử lý tình huống bất ngờ xảy ra trong phạm vi mình quản lý.

     Sơ cấp cứu gắn liền với giáo dục kỹ năng sống: Trang bị kỹ năng sơ cứu cho học sinh không chỉ giúp các em tự bảo vệ bản thân mà còn biết cách hỗ trợ bạn bè trong lúc nguy cấp, từ đó hình thành tinh thần trách nhiệm, lòng nhân ái và khả năng phản ứng linh hoạt.

     Công tác sơ cấp cứu không thể làm theo cảm tính hoặc truyền miệng: Mọi quy trình, kỹ thuật sơ cứu cần tuân thủ theo hướng dẫn của ngành y tế, có đào tạo bài bản, cập nhật thường xuyên và thực hành định kỳ.

🎯 Bài học rút ra

     Nhận thức đúng là nền tảng để hành động đúng. Khi cán bộ quản lý, giáo viên và phụ huynh nhận thức đầy đủ về vai trò và ý nghĩa sống còn của công tác sơ cấp cứu học đường, thì họ sẽ chủ động:

     Tham gia các lớp tập huấn kỹ năng sơ cấp cứu với tinh thần cầu thị, nghiêm túc.

     Trang bị vật tư, cơ sở vật chất y tế cơ bản đúng quy định.

     Giáo dục kỹ năng sống và phòng tránh tai nạn cho học sinh một cách bài bản, lồng ghép thường xuyên trong hoạt động giáo dục.

4.2. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận trong và ngoài nhà trường

     Công tác sơ cấp cứu ban đầu trong trường học là một hoạt động đặc thù, đòi hỏi phải có sự tham gia đồng bộ, chủ động và có trách nhiệm của nhiều lực lượng khác nhau, cả trong nội bộ nhà trường lẫn các tổ chức liên quan bên ngoài. Việc thiếu sự phối hợp sẽ dẫn đến chồng chéo trách nhiệm, xử lý tình huống lúng túng, chậm trễ, hoặc không đảm bảo chuyên môn, từ đó ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tâm lý của học sinh khi xảy ra sự cố.

     Từ quá trình triển khai thực tế tại Trường Tiểu học Kim Đồng, tôi rút ra bài học rõ ràng rằng: Muốn nâng cao hiệu quả công tác sơ cấp cứu, nhất thiết phải xây dựng cơ chế phối hợp rõ ràng, thường xuyên và hiệu quả giữa các bộ phận như sau:

a. Trong nội bộ nhà trường

     Ban giám hiệu: Là đầu mối chỉ đạo, xây dựng kế hoạch tổ chức tập huấn, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng bộ phận, giám sát việc trang bị và sử dụng cơ sở vật chất phục vụ sơ cấp cứu. Ban giám hiệu phải có định hướng rõ ràng và tạo điều kiện cho các lực lượng trong trường thực hiện nhiệm vụ hiệu quả.

     Giáo viên chủ nhiệm: Là người trực tiếp theo sát học sinh hằng ngày, nên cần được trang bị kiến thức sơ cấp cứu cơ bản để có thể xử lý tình huống khi không có nhân viên y tế tại lớp. Đồng thời, giáo viên chủ nhiệm có trách nhiệm giáo dục học sinh kỹ năng phòng tránh tai nạn và phối hợp thông tin với phụ huynh.

     Nhân viên y tế học đường: Là người chịu trách nhiệm chính về chuyên môn sơ cấp cứu, thường trực xử lý các tình huống và hướng dẫn, hỗ trợ giáo viên các kỹ thuật cơ bản. Y tế học đường cần xây dựng quy trình phản ứng nhanh khi có sự cố xảy ra, cập nhật hồ sơ theo dõi sức khỏe học sinh định kỳ.

     Giáo viên bộ môn, nhân viên bảo vệ, cấp dưỡng, lao công…: Cũng cần được tập huấn các thao tác sơ cứu cơ bản, bởi tai nạn có thể xảy ra bất cứ đâu, không chỉ trong lớp học. Khi có sự cố, mỗi người phải biết cách hỗ trợ hoặc gọi trợ giúp kịp thời, đúng quy trình.

b. Phối hợp với phụ huynh học sinh

     Phụ huynh cần được thông tin rõ về vai trò và nội dung của công tác sơ cấp cứu tại trường để cùng đồng hành, hỗ trợ trong việc rèn luyện kỹ năng tự bảo vệ cho con em.

     Trường cần tổ chức các buổi tư vấn – chia sẻ kiến thức y tế học đường, mời phụ huynh tham gia hoạt động trải nghiệm cùng học sinh để nâng cao nhận thức.

     Kịp thời thông báo cho phụ huynh khi xảy ra tai nạn hoặc vấn đề sức khỏe, và lưu trữ thông tin liên lạc khẩn cấp đầy đủ để xử lý kịp thời các trường hợp nghiêm trọng.

c. Kết nối với các tổ chức y tế, xã hội tại địa phương

     Trạm y tế phường, Trung tâm y tế quận/huyện là đơn vị hỗ trợ chuyên môn thiết thực: cử cán bộ y tế tập huấn, cấp phát tài liệu, hỗ trợ kiểm tra sức khỏe định kỳ hoặc ứng cứu khi có tình huống khẩn cấp.

     Hội chữ thập đỏ địa phương là nguồn lực mạnh trong hỗ trợ tổ chức các lớp tập huấn sơ cấp cứu, mô phỏng tình huống, hướng dẫn quy trình xử lý tai nạn học đường.

     Phòng giáo dục, đoàn thanh niên, công an khu vực: phối hợp tổ chức các hoạt động tuyên truyền, diễn tập phòng chống tai nạn thương tích, tạo môi trường học đường an toàn, thân thiện.

🎯 Bài học rút ra

     Chỉ khi có sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất giữa các lực lượng liên quan thì công tác sơ cấp cứu ban đầu trong trường học mới đạt hiệu quả cao, kịp thời và chuyên nghiệp. Mỗi cá nhân, mỗi bộ phận cần hiểu rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong chuỗi xử lý sự cố, từ đó chủ động và linh hoạt ứng phó khi xảy ra tình huống bất ngờ, bảo vệ tốt nhất cho học sinh.

III. Kết luận và kiến nghị

1. Kết luận

     Qua quá trình nghiên cứu, triển khai thực tế và đánh giá hiệu quả từ sáng kiến, tôi rút ra những kết luận sau:

        - Công tác sơ cấp cứu ban đầu trong trường tiểu học có vai trò hết sức quan trọng, góp phần bảo vệ sức khỏe, tính mạng học sinh và tạo môi trường học đường an toàn, thân thiện.

        - Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy nhiều trường học còn hạn chế về nhận thức, kỹ năng và cơ sở vật chất phục vụ cho công tác sơ cấp cứu. Giáo viên và nhân viên nhà trường đôi khi còn lúng túng, xử lý chưa đúng khi xảy ra các tình huống khẩn cấp.

        - Sáng kiến đã đề xuất và triển khai thành công một số biện pháp thiết thực, khả thi, như: tập huấn kỹ năng sơ cấp cứu cho cán bộ – giáo viên – học sinh, xây dựng quy trình xử lý tình huống, lồng ghép giáo dục kỹ năng vào các hoạt động chính khóa và ngoại khóa,…

     Việc thực hiện các biện pháp này tại Trường Tiểu học Kim Đồng đã mang lại kết quả tích cực rõ rệt:

        - Học sinh được trang bị kỹ năng cơ bản để tự bảo vệ và hỗ trợ bạn bè khi cần thiết.

        - Giáo viên và nhân viên nhà trường chủ động, tự tin hơn trong xử lý tai nạn học đường.

        - Nhà trường xây dựng được quy trình sơ cấp cứu rõ ràng, tăng cường phối hợp với y tế địa phương và phụ huynh.

🔑 Sáng kiến thể hiện tính khả thi cao, dễ triển khai và dễ nhân rộng tại các trường tiểu học khác, đặc biệt trong bối cảnh ngành giáo dục đang chú trọng phát triển kỹ năng sống và đảm bảo an toàn học đường.

2. Kiến nghị

     Để công tác sơ cấp cứu trong trường học thực sự phát huy hiệu quả và trở thành một phần thiết yếu trong hoạt động giáo dục, tôi xin đề xuất một số kiến nghị sau:

1. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo

     Tổ chức tập huấn định kỳ cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên y tế học đường về kỹ năng sơ cấp cứu cơ bản và xử lý các tình huống khẩn cấp trong trường học.

     Chỉ đạo các trường học xây dựng kế hoạch sơ cấp cứu hằng năm, đưa nội dung này vào kế hoạch hoạt động giáo dục và đánh giá thi đua.

     Tăng cường kiểm tra, giám sát việc đảm bảo an toàn trường học, đặc biệt là cơ sở vật chất y tế và việc thực hiện các quy trình phản ứng khi có tai nạn học đường.

2. Đối với Ban Giám hiệu nhà trường

     Quan tâm đầu tư cơ sở vật chất y tế học đường, đặc biệt là tủ thuốc đầy đủ theo danh mục, bảng hướng dẫn sơ cứu và không gian riêng để xử lý nhanh các tình huống khẩn cấp.

     Phân công nhiệm vụ rõ ràng cho giáo viên, nhân viên y tế, bảo vệ, nhân viên phục vụ trong việc hỗ trợ sơ cấp cứu học sinh.

     Lồng ghép giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng sơ cứu vào các tiết học đạo đức, hoạt động ngoài giờ, trải nghiệm thực tế nhằm trang bị kiến thức cho học sinh một cách thiết thực.

3. Đối với cán bộ, giáo viên và nhân viên trong trường

     Nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm cá nhân trong việc đảm bảo an toàn cho học sinh, chủ động học hỏi, cập nhật kỹ năng sơ cấp cứu.

     Phối hợp chặt chẽ với nhân viên y tế và phụ huynh học sinh để kịp thời hỗ trợ khi có sự cố xảy ra.

4. Đối với phụ huynh học sinh

     Phối hợp với nhà trường trong việc trang bị kỹ năng tự bảo vệ, kỹ năng sơ cứu cơ bản cho học sinh tại gia đình.

     Cung cấp đầy đủ thông tin y tế cá nhân của học sinh để nhà trường nắm rõ trong trường hợp có bệnh lý đặc biệt (dị ứng thuốc, hen suyễn, động kinh, bệnh tim, v.v.).

     Tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa, hội thảo, tuyên truyền về chăm sóc sức khỏe học đường do nhà trường tổ chức.

5. Đối với các cơ quan y tế và tổ chức xã hội địa phương

     Hỗ trợ nhà trường tổ chức các buổi tập huấn chuyên sâu, diễn tập tình huống sơ cấp cứu cho giáo viên và học sinh.

     Thường xuyên kết nối với trường học để xây dựng kênh hỗ trợ y tế kịp thời, đảm bảo khi có tai nạn hoặc tình huống nghiêm trọng xảy ra sẽ có sự hỗ trợ chuyên môn nhanh chóng, chính xác.

✅ Tổng kết phần Kiến nghị

     Công tác sơ cấp cứu ban đầu trong trường học không thể đạt hiệu quả nếu chỉ thực hiện bởi một cá nhân hay một bộ phận riêng lẻ. Đó là một nhiệm vụ mang tính hệ thống, cần sự quan tâm, chỉ đạo và phối hợp đồng bộ từ ngành giáo dục, nhà trường, gia đình và cộng đồng. Những kiến nghị trên được đề xuất trên cơ sở thực tiễn và mong muốn góp phần xây dựng môi trường học đường an toàn, tích cực và đầy tính nhân văn cho học sinh tiểu học.

4. TÀI LIỆU THAM KHẢO

     Bộ Y tế – Bộ Giáo dục và Đào tạo (2016), Thông tư liên tịch số 13/2016/TTLT-BYT-BGDĐT ngày 12/5/2016: Quy định về công tác y tế trường học.

     Bộ Giáo dục và Đào tạo (2020), Tài liệu tập huấn giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.

     Hội Chữ thập đỏ Việt Nam (2021), Sổ tay hướng dẫn kỹ năng sơ cấp cứu ban đầu, NXB Y học.

     Bộ Y tế (2022), Tài liệu hướng dẫn xử trí một số tai nạn thường gặp trong trường học, Cục Quản lý môi trường y tế.

     Trường Đại học Y Hà Nội (2021), Giáo trình sơ cấp cứu ban đầu, dùng cho đào tạo cán bộ y tế học đường.

     Tài liệu nội bộ Trường Tiểu học Kim Đồng: Kế hoạch y tế trường học năm học 2023–2024 và Biên bản tập huấn kỹ năng sơ cấp cứu cho giáo viên.

     Cổng thông tin điện tử Bộ Y tế: https://moh.gov.vn

     Cổng thông tin điện tử Bộ Giáo dục và Đào tạo: https://moet.gov.vn

5. PHỤ LỤC

Phụ lục 1: Một số tình huống tai nạn học đường thường gặp và cách sơ cấp cứu ban đầu

TT	Tình huống xảy ra	Biểu hiện	Biện pháp sơ cấp cứu ban đầu
1	Ngã trầy xước da	Da bị xước, chảy máu nhẹ	Rửa sạch vết thương bằng nước muối sinh lý, sát trùng bằng dung dịch Betadine, băng gạc sạch
2	Chảy máu cam	Máu chảy ra từ mũi, thường do vận động mạnh, thời tiết nóng	Cho học sinh ngồi cúi nhẹ về phía trước, bóp nhẹ cánh mũi trong 5–10 phút, chườm lạnh vùng trán hoặc gáy
3	Bị côn trùng cắn	Sưng đỏ, ngứa, đau nhẹ	Rửa sạch vết cắn, thoa thuốc mỡ chống dị ứng; nếu có biểu hiện dị ứng toàn thân thì đưa đến cơ sở y tế
4	Ngất xỉu	Mất ý thức tạm thời, da tái, thở yếu	Đặt học sinh nằm nơi thoáng khí, nâng chân cao, nới lỏng quần áo, lau mặt bằng khăn mát, theo dõi và báo y tế kịp thời
5	Bỏng nhẹ (nước nóng, bô xe)	Đau rát, phồng rộp da	Xả nước mát liên tục lên vùng bỏng trong 10–15 phút, không bôi kem hoặc kem đánh răng; che phủ bằng gạc sạch

 Phụ lục 2: Hình ảnh minh họa hoạt động tuyên truyền và tập huấn tại trường

      Ảnh 1: Buổi tập huấn kỹ năng sơ cấp cứu cho giáo viên – tháng 10/2024

     Ảnh 2: Học sinh tham gia hoạt động mô phỏng sơ cứu bạn bị ngã

     Ảnh 3: Tủ thuốc sơ cấp cứu đặt tại hành lang phòng y tế Trường Tiểu học Kim Đồng

     Ảnh 4: Diễn tập xử lý tình huống học sinh bị ngất trong sân trường

Phụ lục 3: Phiếu khảo sát thực trạng kỹ năng sơ cấp cứu của học sinh và giáo viên

     Đối tượng: Giáo viên – Học sinh lớp 4, 5
     Nội dung khảo sát (trước và sau khi áp dụng sáng kiến):

        - Biết cách xử lý khi bạn bị chảy máu cam

        - Biết số điện thoại liên lạc khẩn cấp

        - Biết sơ cứu bạn bị ngã xây xát

        - Biết giữ bình tĩnh khi xảy ra tai nạn

(Kèm bảng thống kê tỉ lệ nhận thức trước/sau nếu có dữ liệu cụ thể)

✅ Ghi chú: Nếu các bạn đã có ảnh thật hoặc biểu mẫu khảo sát, bạn có thể chèn vào phần phụ lục để tăng tính thuyết phục và minh chứng cho sáng kiến.