Quai Bị Nên Ăn Quả Gì: Gợi Ý 5 Loại Hoa Quả Giúp Hồi Phục Nhanh

Bệnh quai bị là bệnh truyền nhiễm do virus Mumps gây ra, thường kèm theo sốt, sưng tuyến nước bọt, đau nhức vùng hàm, gây khó khăn khi ăn uống. Tuy không có thuốc đặc hiệu, nhưng chế độ dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hồi phục, giảm đau và tăng đề kháng cho cơ thể.

• Virus gây quai bị xâm nhập qua đường hô hấp, phát bệnh sau 14–24 ngày với triệu chứng như sốt cao, sưng đau tuyến mang tai, chán ăn, nhức đầu.
• Do tuyến nước bọt bị viêm, việc nhai nuốt thức ăn dễ gây đau, bệnh nhân nên chuyển sang ăn thức ăn lỏng, mềm như cháo, súp, canh nhẹ.
• Dinh dưỡng đầy đủ giúp nâng cao hệ miễn dịch và thúc đẩy phục hồi:
  1. Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất (raugửi, trái cây ít axit) hỗ trợ tăng sức đề kháng và hỗ trợ tiêu hóa.
  2. Các món từ đậu (đậu xanh, đậu tương) cung cấp protein, vitamin B, A, C, hỗ trợ hệ miễn dịch và chống viêm.
  3. Uống đủ nước (nước lọc, canh, súp) giúp giữ ẩm đường hô hấp, giảm sốt và hỗ trợ quá trình phục hồi.

Vì thế, việc xây dựng một chế độ ăn giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa và tăng cường sức đề kháng chính là nền tảng giúp bệnh nhân quai bị hồi phục hiệu quả và nhanh chóng.

• Ưu tiên thức ăn mềm, lỏng, dễ nuốt: Cháo, súp, canh nhuyễn giúp giảm đau khi nuốt và tốt cho tiêu hóa.
• Chọn trái cây ít axit, mát là chính: Ưu tiên đu đủ, dưa hấu, lê, táo, chuối chín – giàu vitamin, dưỡng chất nhưng không gây kích thích tuyến nước bọt.
• Tránh trái cây chua, kích ứng: Không dùng cam, quýt, xoài xanh, cóc, khế – vì dễ khiến tiết nhiều nước bọt, tăng sưng đau.
• Bổ sung rau xanh và protein thực vật: Rau cải, mướp, rau luộc; đậu xanh, đậu tương ninh nhừ cung cấp chất xơ, vitamin A, C và đạm lành mạnh.
• Uống đủ nước và chia bữa nhỏ: Nước lọc, nước ép trái cây không chua, nước canh giúp bù điện giải và hỗ trợ tiêu hóa. Chia làm 5–6 bữa nhỏ để tránh gánh nặng cho hệ tiêu hóa.

Nguyên tắc lựa chọn này giúp giảm áp lực lên tuyến nước bọt, hỗ trợ tiêu hóa, kiểm soát sưng viêm đồng thời bổ sung vitamin và khoáng chất cần thiết — giúp cơ thể mau hồi phục và duy trì đề kháng trong thời kỳ phục hồi quai bị.

• Đu đủ chín: Giàu enzyme tiêu hóa và vitamin A, C, giúp giảm viêm và hỗ trợ tái tạo mô, dễ ăn khi nuốt khó.
• Dưa hấu: Giàu nước và khoáng chất, mát, giúp giảm sưng, hỗ trợ bù nước và điện giải hiệu quả.
• Lê chín: Có vị ngọt nhẹ, ít axit, cung cấp chất xơ giúp tiêu hóa, đồng thời dễ nhai và không kích thích tuyến nước bọt.
• Táo đỏ hoặc táo chín mềm: Giàu pectin và vitamin, làm dịu tiêu hóa, dễ làm sinh tố hoặc nấu mềm.
• Chuối chín: Cung cấp carbohydrate dễ tiêu, kali giúp phục hồi năng lượng, rất nhẹ nhàng cho hệ tiêu hóa.

Các loại trái cây này đều có đặc tính mát, không gây kích thích tuyến nước bọt nên rất phù hợp với người mắc quai bị. Bạn nên cắt nhỏ, xay sinh tố hoặc nấu chín để dễ ăn, đồng thời cung cấp đủ vitamin, khoáng chất hỗ trợ hồi phục và tăng đề kháng cho cơ thể.

• Thực phẩm giàu đạm thực vật: Các món ninh nhừ từ đậu xanh, đậu tương giúp cung cấp protein và vitamin B, C góp phần tăng cường hệ miễn dịch và chống viêm.
• Thực phẩm dạng mềm, dễ tiêu: Cháo gạo, súp khoai tây kem, bột yến mạch, các món soup rau củ nhẹ giúp người bệnh dễ ăn, giảm áp lực lên tuyến nước bọt.
• Rau xanh giàu vitamin A, C: Rau cải, mướp đắng, bí đỏ… hỗ trợ tiêu hóa, tăng đề kháng và bảo vệ niêm mạc đường tiêu hóa.
• Sữa và chế phẩm từ sữa mềm: Sữa tươi, sữa chua mềm, phô mai nhẹ cung cấp canxi, protein, probiotic tốt cho hệ tiêu hóa.
• Uống đủ nước: Nước lọc, nước ấm, nước canh và các loại nước điện giải giúp bù nước, hỗ trợ giảm sốt và duy trì cân bằng chất điện giải.

Kết hợp đa dạng nhóm thực phẩm trên ngoài trái cây giúp bệnh nhân quai bị bổ sung đủ năng lượng, dưỡng chất phục hồi cơ thể, hỗ trợ hệ miễn dịch và giảm viêm – từ đó giúp quá trình hồi phục hiệu quả và nhanh chóng.

• Đồ ăn chua, cay, nóng: Cam, cóc, xoài xanh, ớt… có tính axit hoặc cay nóng có thể kích thích tuyến nước bọt, làm tăng sưng và đau nhức vùng hàm.
• Thịt gà và thực phẩm dai: Thịt gà và các món dai cần nhai nhiều, gây áp lực lên tuyến nước bọt bị viêm, ảnh hưởng đến tiêu hóa.
• Đồ nếp: Xôi, bánh chưng, bánh nếp… nên tránh vì dễ khiến tình trạng sưng viêm nghiêm trọng hơn.
• Đồ tanh, nhiều dầu mỡ hoặc qua chế biến: Hải sản, thực phẩm nhiều mỡ dễ gây đầy bụng, khó tiêu, làm cơ thể mệt mỏi hơn.
• Đồ uống chứa cồn và caffeine: Rượu, bia, cà phê có thể gây mất nước, ảnh hưởng đến quá trình hồi phục của cơ thể.

Hạn chế những nhóm thực phẩm này giúp giảm áp lực lên tuyến nước bọt, kiểm soát sưng viêm và hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn — góp phần tạo điều kiện thuận lợi để cơ thể phòng tránh biến chứng và hồi phục nhanh chóng.

• Tuân thủ chế độ ăn mềm, chia nhỏ bữa: Tiếp tục các món lỏng, mềm, dễ nuốt như cháo, súp, cháo đậu… chia 5–6 bữa nhỏ mỗi ngày để không làm áp lực tuyến nước bọt và tiêu hóa.
• Chọn trái cây phù hợp: Ưu tiên trái cây ít axit, mát như đu đủ, dưa hấu, lê, táo, chuối. Tránh các loại có tính chua, cay, nóng để không kích hoạt tuyến nước bọt.
• Bổ sung rau xanh và đạm thực vật: Thêm rau cải, mướp đắng, bí đỏ cùng các món từ đậu xanh, đậu tương, giúp tăng vitamin A, C và protein lành mạnh hỗ trợ phục hồi.
• Uống đủ nước và nhuận tràng nhẹ: Uống 2–3 lít mỗi ngày, gồm nước lọc, canh, nước ép không chua; súc miệng nước muối loãng giúp giảm viêm và giữ vệ sinh khoang miệng.
• Tránh thực phẩm gây kích ứng: Kiêng đồ nếp, hải sản, thịt gà, đồ chua, cay, mỡ; đồng thời hạn chế rượu, bia, caffeine để giảm viêm, hỗ trợ tiêu hóa tốt.
• Theo dõi sức khỏe và điều chỉnh linh hoạt: Nếu tình trạng sưng, đau không giảm hoặc xuất hiện biến chứng, cần liên hệ bác sĩ để điều chỉnh chế độ ăn và can thiệp y tế kịp thời.

Những lưu ý này là chìa khóa để áp dụng hiệu quả mục lục và chế độ dinh dưỡng cho người mắc quai bị. Kết hợp ăn uống khoa học, nghỉ ngơi hợp lý và theo dõi kỹ giúp giảm viêm, tăng đề kháng, rút ngắn thời gian phục hồi và hạn chế nguy cơ biến chứng.