Nhiễm Covid Nên Ăn Gì – Thực Đơn Hồi Phục Nhanh, Tăng Sức Đề Kháng

Khi nhiễm COVID-19, việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học giúp tăng sức đề kháng, ngăn ngừa suy nhược và hỗ trợ hồi phục nhanh chóng. Dưới đây là những nguyên tắc cơ bản:

• Đảm bảo đủ năng lượng và cân bằng các nhóm chất: tiêu thụ đầy đủ tinh bột, chất đạm, chất béo lành mạnh, rau củ và trái cây tươi mỗi ngày để cung cấp năng lượng duy trì hoạt động và chống suy cơ.
• Ăn đa bữa, không bỏ bữa: gồm 3 bữa chính và 1–2 bữa phụ để đảm bảo lượng calo và dưỡng chất, đặc biệt với trường hợp ăn uống kém do sốt, mệt.
• Bổ sung đạm chất lượng cao: ưu tiên nguồn đạm từ thịt nạc, cá, trứng, sữa và đạm thực vật như đậu đỗ; giúp duy trì cấu trúc mô và hỗ trợ miễn dịch.
• Chất béo lành mạnh: sử dụng dầu thực vật, dầu cá, các loại hạt để hỗ trợ hấp thụ vitamin tan trong dầu và giảm viêm.
• Đa dạng rau củ và trái cây: cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxi hóa giúp tăng miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa.
• Uống đủ nước: từ 2–2,5 lít mỗi ngày, bao gồm nước lọc, nước ép hoặc canh; đặc biệt quan trọng khi có triệu chứng sốt, ho, tiêu chảy.
• Bổ sung vi chất thiết yếu: như vitamin C, D, A, E, kẽm, selen để hỗ trợ miễn dịch và tăng cường phản ứng kháng thể.
• An toàn, vệ sinh thực phẩm: đảm bảo thực phẩm sạch, nấu chín kỹ, rửa tay, hạn chế thức ăn nhanh, đồ ngọt, nhiều muối hoặc rượu bia.
• Cá nhân hóa theo tình trạng sức khỏe: điều chỉnh khẩu phần, loại thực phẩm phù hợp với khả năng ăn uống, triệu chứng, hoặc bệnh lý đi kèm như tiểu đường, cao huyết áp.

Để hỗ trợ cơ thể chống lại virus và phục hồi nhanh chóng khi nhiễm COVID, bạn cần bổ sung những thực phẩm giàu dinh dưỡng sau:

• Trái cây giàu vitamin C: cam, quýt, bưởi, ớt chuông đỏ, kiwi và đu đủ giúp tăng cường miễn dịch, chống viêm và hỗ trợ phục hồi sức khỏe.
• Rau cải chứa chất chống oxy hoá: bông cải xanh, cải bó xôi cung cấp vitamin A, C, E cùng hợp chất sulforaphane giúp bảo vệ tế bào và giảm viêm.
• Tỏi, gừng, nghệ: chứa allicin, gingerol, curcumin – các chất có tác dụng kháng viêm, chống virus và giảm triệu chứng cảm cúm.
• Sữa chua và men vi sinh: hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột, nâng cao sức đề kháng tự nhiên của cơ thể.
• Thực phẩm giàu kẽm và sắt: thịt nạc, gia cầm, hải sản, đậu, hạt – giúp tăng chức năng miễn dịch và khả năng hồi phục tế bào.
• Các nguồn vitamin D và omega-3: cá hồi, cá thu, lòng đỏ trứng, nấm – hỗ trợ hoạt động của tế bào miễn dịch và giảm viêm nhiễm.
• Giữ đủ nước: uống nước, canh, nước ép trái cây tươi để duy trì hệ miễn dịch, hỗ trợ hoạt động của tế bào chống virus.

Trong giai đoạn nhiễm COVID, nhiều người gặp triệu chứng như ho, đau họng, khó tiêu — chọn thực phẩm nhẹ nhàng, dễ tiêu và hỗ trợ giảm triệu chứng là điều cần thiết:

• Súp gà, cháo loãng: dễ nuốt, bổ sung chất lỏng và chất đạm nhẹ, giúp làm dịu đường hô hấp và cải thiện tiêu hóa.
• Cháo trứng, cháo bí đỏ: mịn, giàu protein và vitamin, phù hợp khi ăn kém, giúp bổ sung dưỡng chất dễ hấp thu.
• Nước ép trái cây pha loãng, kem que bằng trái cây: cung cấp vitamin, khoáng và giảm khô họng, mất nước hiệu quả.
• Nước dừa, nước trái cây tươi: bổ sung điện giải, hỗ trợ giảm tiêu chảy và cân bằng nước cho cơ thể.
• Thức ăn mềm, nghiền/nấu kỹ: như khoai tây nghiền, rau củ hấp, tránh thức ăn cứng, nhiều gia vị hoặc dầu mỡ gây khó tiêu.
• Sữa chua/sữa chua Hy Lạp: dễ tiêu, giàu men vi sinh, giúp cân bằng vi sinh đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa và miễn dịch.
• Trà mật ong ấm, thảo dược nhẹ: làm dịu cổ họng, giảm ho, hỗ trợ thư giãn và ngon miệng hơn.

Để hỗ trợ cơ thể hồi phục nhanh và giảm áp lực lên hệ miễn dịch, bạn nên hạn chế các thực phẩm sau:

• Đồ chiên, rán, nhiều dầu mỡ: dễ gây khó tiêu, nặng dạ dày và làm chậm hồi phục.
• Nội tạng, mỡ động vật: chứa nhiều cholesterol, không tốt cho tim mạch và hệ miễn dịch đang suy yếu.
• Thực phẩm chế biến sẵn, đóng hộp: như giò, chả, xúc xích, đồ khô — chứa nhiều muối, chất bảo quản gây tích nước, viêm.
• Đồ uống có ga, nước ngọt, rượu bia: gây mất nước, làm viêm nặng hơn và cản trở quá trình hồi phục.
• Thực phẩm quá ngọt hoặc chứa nhiều đường: thúc đẩy viêm, làm suy giảm miễn dịch, ảnh hưởng đến cân bằng đường huyết.
• Gia vị cay nồng, kích thích: như ớt cay, tiêu mạnh — dễ gây kích ứng họng, tăng ho, khó chịu cổ họng.
• Thức ăn quá mặn: như dưa muối, cá khô — muối làm giữ nước, tăng gánh nặng thận và tim mạch.
• Thực phẩm dễ gây dị ứng, khó tiêu: như hải sản, đậu phộng — với người nhạy cảm có thể gây phản ứng bất lợi, ảnh hưởng tiêu hóa và hô hấp.

Bằng cách hạn chế nhóm thực phẩm này, bạn giúp hệ miễn dịch tập trung vào việc phục hồi và chống virus hiệu quả hơn.

Những thực phẩm sau không chỉ giúp tăng đề kháng mà còn hỗ trợ phục hồi chức năng đường hô hấp – đặc biệt cần thiết khi nhiễm COVID:

• Cá béo (cá hồi, cá mòi, cá thu): giàu omega‑3 và vitamin D, giúp giảm viêm, hỗ trợ tế bào miễn dịch và bảo vệ phổi.
• Dầu gan cá, nấm, lòng đỏ trứng: là nguồn vitamin D tự nhiên giúp thúc đẩy phản ứng miễn dịch, hỗ trợ phục hồi tổn thương ở phổi và niêm mạc hô hấp.
• Trái cây giàu carotenoid & vitamin A: như cà rốt, khoai lang, bông cải xanh, cải bó xôi giúp duy trì niêm mạc khỏe mạnh và tăng cường kháng viêm đường hô hấp.
• Hạt óc chó, hạt chia, hạt lanh, hạt bí: cung cấp omega‑3, kẽm, magie và vitamin E giúp giảm stress oxy hóa, tăng khả năng miễn dịch tế bào.
• Các loại nấm ăn (nấm hương, linh chi, maitake): chứa polysaccharide và có khả năng kích hoạt hệ miễn dịch, hỗ trợ phổi chống viêm.
• Tỏi, gừng, nghệ: giàu allicin, gingerol, curcumin có đặc tính kháng viêm, kháng virus giúp giảm triệu chứng hô hấp, thông cổ họng.
• Cam, bưởi, kiwi, ớt chuông đỏ: cung cấp vitamin C dồi dào, bảo vệ tế bào biểu mô đường hô hấp khỏi tổn thương và tăng đề kháng.
• Sữa chua nguyên chất, men vi sinh: cải thiện hệ vi sinh đường ruột, gián tiếp hỗ trợ miễn dịch toàn thân và giảm viêm ở phổi.

Dưới đây là thực đơn mẫu cân bằng, dễ thực hiện cho người nhiễm COVID, giúp cung cấp đủ năng lượng, protein, vitamin và khoáng chất cần thiết:

Thực đơn này có thể linh hoạt thay đổi theo khẩu vị, triệu chứng và điều kiện cá nhân, ví dụ thay cá hồi bằng cá mòi hoặc thịt gà, thêm trái cây nhiều màu sắc theo mùa, giữ đủ nước và chia thành nhiều bữa nhỏ để cơ thể dễ hấp thu.

Đối với người F0, tuân thủ một số lưu ý dưới đây giúp quá trình hồi phục nhanh chóng, an toàn và hiệu quả:

• Ăn đa dạng, đủ nhóm chất: đảm bảo đủ năng lượng từ tinh bột, đạm, chất béo lành mạnh cùng vitamin, khoáng từ rau củ, trái cây và các loại hạt.
• Chia nhỏ bữa ăn: ưu tiên 3 bữa chính và 1–2 bữa phụ để tránh quá no, dễ tiêu và giữ ổn định đường huyết.
• Ưu tiên thực phẩm dễ tiêu: chọn đồ mềm, nấu kỹ, luộc/hấp/súp thay vì chiên rán, giúp giảm áp lực tiêu hóa khi cơ thể yếu.
• Bổ sung đủ nước và điện giải: từ 1.6–2.5 l/ngày bằng nước lọc, canh, nước ép loãng, hạn chế nước ngọt có ga và caffein.
• Kết hợp gia vị thiên nhiên: hành, tỏi, gừng, nghệ giúp tăng kháng viêm, kích thích vị giác và tăng hấp thu dinh dưỡng.
• Vệ sinh an toàn thực phẩm: ăn chín, uống sôi, rửa tay trước và sau chế biến, chọn nguyên liệu tươi sạch.
• Tùy chỉnh theo triệu chứng và cơ địa: điều chỉnh thức ăn theo triệu chứng (ho, tiêu hóa, mệt), khẩu vị, tình trạng bệnh nền hoặc dị ứng.
• Không kiêng khem quá mức: tránh để cơ thể thiếu chất – chỉ hạn chế khi có chỉ định y tế.
• Tham khảo chuyên gia khi cần: nếu có bệnh nền (tiểu đường, tim mạch, thận...), nên được hỗ trợ từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.