Ăn Sách Bò Có Béo Không – Khám phá dinh dưỡng & cách chế biến lành mạnh

Ăn sách bò mang lại nhiều lợi ích đáng chú ý cho sức khỏe nếu chế biến đúng cách và tiêu thụ hợp lý:

• Bổ dưỡng hệ tiêu hóa: Theo y học cổ truyền, sách bò giúp kiện tỳ, bổ trung, cải thiện chức năng tiêu hóa và hỗ trợ người bị đau dạ dày.
• Cung cấp protein và collagen: Giàu đạm cao cấp và collagen, giúp tái tạo cơ bắp, làm đẹp da, tăng độ đàn hồi và hỗ trợ sức khỏe khớp.
• Giàu vitamin và khoáng chất: Chứa sắt, canxi, photpho, vitamin B1, B2… giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ tạo máu và cung cấp năng lượng.
• Hỗ trợ giải độc và thanh lọc: Các thành phần dưỡng chất giúp loại bỏ độc tố, cân bằng chức năng các tạng phủ.
• Thích hợp vào mùa hè: Theo một số y học dân gian, vào mùa hè ăn sách bò giúp duy trì sức khỏe do tính mát và khả năng kiện tỳ ích khí.

Tóm lại, sách bò không chỉ là món ăn ngon mà còn là thực phẩm bổ dưỡng, hỗ trợ nhiều chức năng sinh lý nếu được sử dụng đúng cách và điều độ.

Dù sách bò mang lại nhiều dưỡng chất, nhưng nếu tiêu thụ quá mức có thể tiềm ẩn một số rủi ro sức khỏe:

• Tăng cholesterol và mỡ máu: Nội tạng nói chung, bao gồm sách bò, chứa hàm lượng cholesterol cao. Ăn quá nhiều có thể gây rối loạn mỡ máu, tăng nguy cơ tim mạch. Chuyên gia khuyến nghị chỉ nên ăn 1–2 bữa/tuần.
• Không phù hợp với người bệnh: Người mắc bệnh mỡ máu cao, tim mạch nên hạn chế hoặc tránh ăn sách bò để bảo vệ sức khỏe.
• Nguy cơ nhiễm khuẩn, ký sinh trùng: Nếu sách bò không được sơ chế kỹ hoặc không đảm bảo vệ sinh, có thể chứa vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây hại cho tiêu hóa.
• Tích tụ dư chất từ chăn nuôi: Nội tạng động vật dễ tích lũy thuốc thú y, chất cấm nếu nguồn gốc không rõ ràng. Cần ưu tiên mua từ nơi uy tín.
• Cách chế biến không đúng mùi khó chịu: Sách bò có màng đen, nếu không được làm sạch kỹ có thể bị hôi, dai, ảnh hưởng trải nghiệm ăn uống.

Gợi ý: Để tận hưởng lợi ích mà tránh rủi ro, bạn nên ăn vừa phải, sơ chế kỹ, lựa chọn nguồn sạch và kết hợp chế biến lành mạnh.

Để tận hưởng lợi ích của sách bò mà vẫn bảo vệ sức khỏe, bạn nên áp dụng tần suất tiêu thụ hợp lý:

• Chỉ nên ăn 1–2 bữa mỗi tuần: Đây là mức độ tiêu thụ được các chuyên gia dinh dưỡng và y học cổ truyền khuyến nghị, giúp đổi vị mà không làm tăng cholesterol hay mỡ máu.
• Không ăn quá thường xuyên: Việc ăn sách bò hàng ngày có thể dẫn đến tích tụ chất béo và tăng nguy cơ bệnh tim mạch.
• Lưu ý với người có mỡ máu cao hoặc bệnh tim mạch: Nên giảm bớt tần suất hoặc kiêng hoàn toàn để tránh rủi ro sức khỏe.

Gợi ý chế biến: Kết hợp với rau xanh, luộc, hấp hoặc xào nhẹ nhàng, hạn chế dầu mỡ để có bữa ăn cân bằng và lành mạnh.

Để đảm bảo an toàn thực phẩm và chất lượng khi mua sách bò, bạn nên chú ý những điểm sau:

• Thời điểm mua: Nên chọn vào sáng sớm, ngay sau khi bò vừa được mổ, sách bò còn tươi, chắc tay; tránh mua vào cuối ngày khi dễ bị mềm nhũn, hôi.
• Màu sắc và bề mặt: Sách bò tự nhiên có lớp màng đen hơi sần nếu chưa được làm sạch, hoặc màu trắng hồng tự nhiên nếu đã sơ chế. Tránh chọn sách trắng tinh có nguy cơ bị tẩy hóa chất.
• Độ dai, nhớt và trọng lượng: Lá sách ngon khi cầm phải chắc tay, có độ nhớt tự nhiên, thường nặng khoảng 800–1 000 g.
• Nguồn gốc rõ ràng: Ưu tiên mua tại chợ uy tín, siêu thị, hoặc nơi có chế biến trong ngày để tránh sách bò đông lạnh lâu ngày hoặc không rõ nguồn gốc.

Lưu ý nhỏ: Sau khi mua, bạn nên sơ chế kỹ bằng cách chần, cạo màng, rửa với muối, chanh, gừng hoặc baking soda để đạt độ sạch và khử mùi trước khi chế biến.

Để có món sách bò sạch, thơm và ngon, cần thực hiện đúng các bước sơ chế và khử mùi:

1. Chần sơ sách bò: Đun sôi nước, cho sách bò vào chần 5–8 phút để làm mềm lớp màng đen, sau đó vớt ra và xả nước lạnh.
2. Cạo và chà vôi ăn trầu (hoặc dùng muối/chanh):
   • Dùng dao cạo kỹ lớp màng đen còn lại.
   • Chà xát với vôi ăn trầu, hoặc muối, gừng, chanh để sạch và khử mùi.
3. Khử mùi hôi nâng cao:
   • Ngâm sách với muối + giấm gạo khoảng 3–10 phút rồi bóp kỹ.
   • Thêm baking soda và tiếp tục bóp để đảm bảo sạch mùi.
   • Cuối cùng, có thể thêm hỗn hợp rượu gừng, giấm, muối để tạo hương thơm tự nhiên.
4. Luộc lại và rửa sạch cuối cùng: Đun sôi với nước + 1 thìa cà phê muối khoảng 10–15 phút, đổ nước luộc, xả lại nhiều lần bằng nước lạnh.
5. Thái và bảo quản: Thái miếng phù hợp món ăn. Nếu không dùng ngay, bảo quản trong ngăn đông tối đa 3 tháng.

Kết quả: Sách bò sau khi qua các bước trên sẽ trắng, sạch, không hôi, giữ được độ dai giòn tự nhiên – sẵn sàng xử lý thành món xào, nhúng lẩu, hấp hoặc salad thơm ngon.

Sách bò là nguyên liệu linh hoạt, có thể biến tấu thành nhiều món ăn hấp dẫn, dễ làm và phù hợp khẩu vị người Việt:

• Sách bò xào dứa, khế: Món xào giòn, kết hợp vị chua ngọt tự nhiên từ dứa hoặc khế, tạo cảm giác tươi mát, đưa cơm.
• Sách bò xào sả ớt: Hương thơm nồng của sả, vị cay nhẹ của ớt kết hợp với độ giòn sật của sách bò, rất phù hợp cho bữa cơm gia đình.
• Sách bò xào lăn: Công thức cầu kỳ hơn chút, kết hợp nước cốt dừa, đậu phộng, sả ớt tạo nên món ăn đậm đà, giàu hương vị và thưởng thức nóng hổi rất hấp dẫn.
• Phá lấu dạ sách bò: Món ăn truyền thống với nước cốt dừa và gia vị đậm đà, phù hợp làm món nhậu hoặc đặc sản nhà hàng.
• Gỏi sách bò: Món gỏi thanh mát, thường kết hợp cáh bào sống, rau sống, nước trộn chua ngọt tạo sự cân bằng, lạ miệng.
• Lẩu sách bò: Thêm sách bò vào nồi lẩu giúp tăng độ đậm đà và giòn sần sật, kết hợp cùng rau, nấm, uống cùng nước dùng chua cay gợi cảm giác ấm áp.

Với những cách chế biến đa dạng như trên, sách bò dễ dàng trở thành nguồn cảm hứng cho các bữa ăn thường ngày hoặc dịp đặc biệt, vừa ngon, bổ dưỡng lại kích thích vị giác.

Sách bò đang dần trở thành nguyên liệu nội tạng được săn đón nhờ giá trị dinh dưỡng và hương vị đặc trưng:

• Giá thị trường: Giá sách bò tươi dao động khoảng 140.000–200.000 đ/kg; loại đóng gói hút chân không thường có giá khoảng 129.000 đ/500g.
• Xu hướng tiêu dùng gia đình: Các bà nội trợ ưa chuộng sách bò tươi với mục đích nấu lẩu, xào hay làm gỏi; người tiêu dùng chú ý chọn sách bò tươi hoặc đã sơ chế sạch an toàn.
• Phổ biến trong ẩm thực nhà hàng: Nhiều quán lẩu, nhậu đã đưa sách bò vào thực đơn, ví dụ như lẩu nhúng với giá khoảng 55.000 đ/phần.
• Mua sỉ, phân phối online: Nguồn hàng sỉ có giá từ 145.000 đ/kg (tổ ong bò), các trang thương mại điện tử và chợ đầu mối cung cấp đa dạng, kèm dịch vụ vận chuyển toàn quốc.

Như vậy, sách bò tuy không rẻ nhưng vẫn được ưa chuộng nhờ tính đa năng, phù hợp nhiều món ăn và xu hướng hướng đến thực phẩm sạch, tươi ngon.