Ăn Ghẹ Nhiều Có Tốt Không? Khám Phá Lợi Ích & Lưu Ý Quan Trọng

Ghẹ là loại hải sản giàu giá trị dinh dưỡng, mang đến nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe con người:

• Nguồn đạm chất lượng cao: Thịt ghẹ chứa lượng protein lớn, giúp xây dựng cơ bắp, phục hồi tế bào, hỗ trợ làn da, tóc và móng khỏe mạnh.
• Giàu axit béo Omega‑3: Có tác dụng bảo vệ tim mạch (giảm cholesterol xấu, tăng cholesterol tốt), tăng cường chức năng não bộ và hỗ trợ trí nhớ.
• Cung cấp canxi, sắt và khoáng chất: Giúp phát triển xương, tái tạo hồng cầu, phòng thiếu máu, bổ sung đồng, magiê, kẽm, kali.
• Tốt cho phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ: Omega‑3, vitamin B12 và protein hỗ trợ sự phát triển não bộ, thị giác thai nhi và trẻ em.
• Tăng cường sinh lực cho nam giới: Theo y học, ghẹ có tác dụng thanh nhiệt, bổ xương tủy, cải thiện sinh lực, hỗ trợ chứng liệt dương.
• Chất chống oxy hóa tự nhiên: Vitamin nhóm B, selen giúp phòng ngừa viêm khớp, giảm viêm, tăng cường sức khỏe tổng thể.

Mặc dù ghẹ rất bổ dưỡng, nhưng tiêu thụ quá nhiều hoặc không đúng cách có thể mang lại những ảnh hưởng không mong muốn:

• Ngộ độc thực phẩm và nhiễm khuẩn: Ghẹ không tươi hoặc chế biến không kỹ dễ nhiễm khuẩn như Staphylococcus, Vibrio hay Listeria, gây đau bụng, nôn ói, thậm chí nguy hiểm với phụ nữ mang thai và người hệ miễn dịch yếu.
• Nguy cơ ký sinh trùng: Ăn ghẹ sống hoặc tái có thể gặp sán lá phổi, gan hoặc sán dây, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
• Dị ứng hải sản: Người nhạy cảm có thể bị mẩn ngứa, khó thở, tụt huyết áp; trong tình huống nghiêm trọng có thể gây sốc phản vệ.
• Ảnh hưởng với bệnh lý mãn tính: Hàm lượng natri, purin, cholesterol cao có thể làm nặng thêm bệnh gout, cao huyết áp, tiểu đường, mỡ máu và bệnh thận.
• Tác động với thuốc: Hàm lượng đồng, selen cao trong ghẹ có thể làm giảm hiệu quả của kháng sinh, tăng tác dụng phụ thuốc giảm đau hoặc thuốc chống đông máu.
• Tích tụ độc tố và ảnh hưởng cân nặng: Ghẹ có thể chứa kim loại nặng, dioxin nếu sống ven vùng ô nhiễm; tiêu thụ quá nhiều cũng có thể dẫn đến thừa calo, tăng cân.

Dưới đây là những nhóm người nên hạn chế hoặc tránh ăn ghẹ để bảo vệ sức khỏe:

• Người bị dị ứng hải sản: Ghẹ dễ gây mẩn ngứa, nổi mề đay, khó thở; nếu có dấu hiệu nên ngưng ngay và thăm khám.
• Người mắc bệnh mạn tính: Gout, viêm khớp, bệnh thận, tiểu đường, cao huyết áp, mỡ máu cao – do lượng purin, natri và cholesterol lớn có thể làm tình trạng nghiêm trọng hơn.
• Phụ nữ mang thai và cho con bú: Nên ăn điều độ (1–2 lần/tuần, dưới 100 g mỗi lần), tránh tiêu thụ quá nhiều để giảm nguy cơ hấp thụ độc tố.
• Người có vấn đề tiêu hóa hoặc dạ dày yếu: Vì ghẹ có tính hàn, dễ gây đầy bụng, đau bụng, tiêu chảy, đặc biệt khi tiêu thụ nhiều hoặc không đúng cách.
• Người đang bị ho, cảm lạnh, hen suyễn: Ghẹ có thể làm tăng đờm, ho nặng hơn, kéo dài thời gian hồi phục.
• Người dùng thuốc đặc biệt: Ghẹ chứa đồng, selenium – có thể tương tác với thuốc kháng sinh, thuốc chống đông máu hoặc thuốc giảm đau, làm thay đổi hiệu quả hoặc tăng tác dụng phụ.

Để đảm bảo ghẹ luôn tươi ngon và an toàn khi sử dụng, dưới đây là các bước hướng dẫn chi tiết:

• Chọn ghẹ tươi:
  • Chọn ghẹ có kích thước vừa phải (3–4 con/kg), mai và càng chắc, yếm cứng, có phản ứng khi ấn vào ức – đảm bảo thịt săn chắc.
  • Ưu tiên ghẹ xanh tươi sống, tránh ghẹ đỏ hay đang trong thời kỳ lột vỏ để có chất lượng tốt nhất.
• Sơ chế ghẹ đúng cách:
  • Dùng kéo hoặc dao nhọn lật yếm dưới bụng, chọc chóp yếm để ghẹ bất động rồi mới gỡ dây buộc.
  • Chà rửa sạch cát bẩn; lột yếm, loại bỏ phổi xám đen, mang và tuyến gan tụy trước khi chế biến.
  • Khử mùi tanh bằng rượu trắng hoặc gừng pha loãng trước khi rửa lại và để ráo.
• Bảo quản ghẹ sống:
  • Cho ghẹ vào khay hoặc thùng xốp có đá lạnh, sau đó đặt trong ngăn đá hoặc ngăn mát của tủ lạnh để ghẹ không chết cóng.
  • Phương pháp “ngủ đông” bằng nước biển + đá kết hợp sục oxy giúp ghẹ giữ được trạng thái sống khi vận chuyển.
• Bảo quản ghẹ đã sơ chế hoặc luộc chín:
  • Cho ghẹ vào túi zip hút chân không hoặc hộp kín, lưu trữ ở ngăn đá với nhiệt độ -18 °C đến -25 °C.
  • Dùng trong vòng 3–5 ngày để giữ trọn chất lượng và hàm lượng dinh dưỡng.
• Chế biến an toàn:
  • Luộc hoặc hấp kỹ ghẹ từ 5–30 phút, cho ghẹ nổi màu đỏ và để tiếp thêm vài phút trước khi vớt.
  • Không ăn ghẹ sống, tránh sử dụng nước luộc tái chế để chế biến món khác.

Khi thưởng thức ghẹ, bạn nên lưu ý một số điều dưới đây để tận hưởng trọn vẹn hương vị và giữ gìn sức khỏe:

• Không ăn cùng trái cây, trà ngay sau khi ăn: Tránh uống trà hoặc ăn hồng, cam, chanh trong vòng 2 giờ vì có thể gây tiêu hóa kém, đau bụng hoặc tạo sỏi.
• Ăn điều độ, không lạm dụng: Ghẹ có tính hàn, ăn quá nhiều có thể gây đầy hơi, lạnh bụng, tiêu chảy, đặc biệt với người có hệ tiêu hóa nhạy cảm.
• Chọn ghẹ tươi, chế biến kỹ: Luộc hoặc hấp thật kỹ, tránh ăn sống để phòng ngừa vi khuẩn và ký sinh trùng.
• Tránh dùng nước luộc tái chế: Không tận dụng lại nước luộc ghẹ dùng cho mục đích khác để hạn chế hấp thụ các tạp chất.
• Phù hợp người dùng thuốc: Nếu đang dùng thuốc kháng sinh, chống đông hay giảm đau, nên thăm ý kiến bác sĩ, vì ghẹ chứa đồng, selen có thể ảnh hưởng đến thuốc.
• Ưu tiên phương pháp lành mạnh: Luộc hoặc hấp ghẹ giúp giữ nguyên dưỡng chất, giảm dầu mỡ và tránh thêm calo không cần thiết.
• Kiểm soát khẩu phần cho từng nhóm người: Trẻ nhỏ, người già, người bệnh mạn tính cần ăn với lượng vừa phải.