Chủ đề người bị covid nên ăn gì: Người Bị Covid Nên Ăn Gì là thắc mắc chung với tất cả chúng ta khi đối diện với những ngày mệt mỏi. Bài viết này cung cấp thực đơn đa dạng, giàu protein, vitamin C, kẽm, chất béo lành mạnh, men vi sinh và nhiều rau củ để hỗ trợ miễn dịch và phục hồi cơ thể hiệu quả. Hãy cùng khám phá những gợi ý hữu ích để nhanh khỏe mạnh hơn.
Mục lục
1. Tổng quan chế độ dinh dưỡng phục hồi sau Covid-19
Sau khi mắc Covid-19, cơ thể cần được hồi phục cả về sức đề kháng lẫn năng lượng. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp tái tạo tế bào, điều chỉnh hệ miễn dịch và nhanh chóng trở lại trạng thái khỏe mạnh.
- Cân bằng 3 nhóm chất chính:
- Chất đạm (13–20% năng lượng): ưu tiên thịt nạc, cá, trứng, đậu hạt.
- Chất bột đường (55–65% năng lượng): ngũ cốc nguyên hạt, khoai củ, gạo.
- Chất béo lành mạnh (20–25% năng lượng): dầu thực vật, dầu cá, các loại hạt.
- Đa dạng nguồn thực phẩm: nên đa dạng 15–20 loại thực phẩm khác nhau, kết hợp động – thực vật để đảm bảo đủ acid amin, vitamin, khoáng chất.
- Tăng cường vi chất và chống oxy hóa: bổ sung thêm vitamin C, D, kẽm, selen từ rau củ, trái cây, hải sản, nấm, các loại hạt.
- Bổ sung men vi sinh và nước đầy đủ: giúp cân bằng hệ tiêu hóa, giảm viêm, cải thiện hấp thu; uống đủ nước và chất điện giải để hỗ trợ chức năng hô hấp.
Với chế độ ăn khoa học, phối hợp với nghỉ ngơi và vận động nhẹ nhàng, cơ thể sẽ hồi phục nhanh hơn, giảm thiểu nguy cơ suy nhược, di chứng hậu Covid.
2. Nhóm thực phẩm nên ưu tiên
Để phục hồi sức khỏe sau Covid-19, người bệnh cần ưu tiên các nhóm thực phẩm giàu năng lượng, protein, vitamin và khoáng chất thiết yếu:
- Thực phẩm giàu protein chất lượng cao: thịt nạc, cá (đặc biệt cá dầu), trứng, sữa, đậu hạt—giúp phục hồi cơ bắp và hỗ trợ miễn dịch.
- Ngũ cốc nguyên hạt & tinh bột lành mạnh: gạo lứt, yến mạch, khoai, củ—cung cấp năng lượng ổn định, hỗ trợ chức năng hô hấp.
- Chất béo lành mạnh: dầu ô liu, dầu cá, các loại hạt và quả bơ—giàu omega‑3, giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào.
- Rau xanh & trái cây nhiều màu sắc: bông cải xanh, ớt chuông, cam, đu đủ—chứa vitamin A, C, E và chất chống oxy hóa hỗ trợ phục hồi và tăng sức đề kháng.
- Thực phẩm giàu vi khoáng: hải sản, ngũ cốc, hạt, sữa chua—cung cấp kẽm, selen, vitamin D quan trọng cho hệ miễn dịch.
- Men vi sinh và chất xơ: sữa chua, kefir, rau củ nhiều chất xơ—ổn định hệ vi sinh, hỗ trợ tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng.
- Uống đủ nước và chất điện giải: nước lọc, nước dừa, nước ép trái cây hoặc súp nhẹ—giúp cân bằng điện giải và hỗ trợ hệ hô hấp.
Việc kết hợp đa dạng các nhóm thực phẩm trên, sử dụng thực phẩm tươi, chưa qua chế biến, phối hợp nghỉ ngơi và vận động nhẹ nhàng sẽ giúp cơ thể hồi phục nhanh, giảm nguy cơ di chứng và tăng sức đề kháng lâu dài.
3. Thực phẩm & đồ uống giúp giảm triệu chứng Covid-19
Để hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng khi mắc Covid-19, bạn có thể bổ sung các loại thực phẩm và đồ uống sau:
- Khoai tây: giàu kali, giúp cân bằng chất lỏng và giảm đờm trong đường hô hấp.
- Nước dừa: bổ sung chất điện giải tự nhiên, hỗ trợ tiêu chảy, mất nước.
- Ngũ cốc nguyên hạt: như yến mạch, gạo lứt, bỏng ngô — giàu chất xơ và có tính kháng viêm.
- Trái cây tươi và rau màu sắc: cam, đu đủ, ớt chuông đỏ, súp lơ — cung cấp vitamin C, chất chống oxy hóa, giảm viêm.
- Thịt gà & súp gà: cung cấp protein, vitamin B6, giúp tăng cường miễn dịch và làm dịu cổ họng.
- Cá béo (cá hồi, cá mòi): giàu omega‑3, có tác dụng chống viêm và hỗ trợ hệ miễn dịch.
- Sữa chua Hy Lạp & men vi sinh: hỗ trợ tiêu hóa, tăng lợi khuẩn, giảm thời gian mắc bệnh.
- Trà gừng, trà xanh & mật ong: giảm đau họng, chống viêm, hỗ trợ giấc ngủ và giải cảm.
Kết hợp linh hoạt các thực phẩm và đồ uống trên giúp cải thiện triệu chứng như sốt, ho, viêm họng, mất nước và tiêu chảy. Uống đủ nước, ăn đồ dễ tiêu, nghỉ ngơi hợp lý để hỗ trợ phục hồi nhanh chóng.
4. Nhóm thực phẩm cần hạn chế
Khi đang bị Covid-19 hoặc phục hồi sau, nên chủ động hạn chế các nhóm thực phẩm sau để hỗ trợ quá trình hồi phục và giảm nguy cơ biến chứng:
- Thực phẩm chứa nhiều cholesterol xấu: nội tạng động vật (gan, lòng, óc), mỡ động vật; dễ làm nặng gan, tăng viêm và ảnh hưởng tiêu hóa.
- Đồ chiên, rán nhiều dầu mỡ: như khoai chiên, gà rán, bánh quy bơ – chứa chất béo bão hòa khó tiêu, gây đầy bụng, giảm hấp thu.
- Thực phẩm chế biến sẵn, đóng hộp hoặc nhiều muối: xúc xích, giò chả, đồ hộp, thực phẩm muối chua – làm tăng giữ nước, huyết áp, ảnh hưởng tới tim mạch.
- Đồ ngọt, nước uống nhiều đường: bánh kẹo, trà sữa, nước ngọt – đường tinh luyện làm tăng phản ứng viêm, giảm miễn dịch nhanh.
- Đồ uống có cồn và có ga: bia, rượu, nước có gas – khiến mất nước, kích thích đường hô hấp, gây khó tiêu và tổn hại gan.
- Đồ cay, kích thích mạnh: ớt, tiêu nồng – có thể gây ho nhiều, kích ứng dạ dày, không tốt khi cơ thể đang yếu.
Thay vào đó, ưu tiên chế biến thanh đạm: hấp/luộc/nấu súp, dùng ít dầu, muối và đường. Giúp cơ thể dễ tiêu, giảm gánh nặng gan, tăng hiệu quả hấp thu dinh dưỡng phục hồi nhanh hơn.
5. Các chất dinh dưỡng chuyên biệt
Để hỗ trợ hệ miễn dịch và phục hồi sau Covid-19, cần bổ sung các chất dinh dưỡng rất quan trọng sau:
- Vitamin C, E và A: chống oxy hóa, giảm viêm, nâng cao khả năng miễn dịch; có nhiều trong cam, ớt chuông, bông cải, cà rốt, bí đỏ….
- Vitamin D: hỗ trợ tế bào miễn dịch và phục hồi mô hô hấp – từ cá béo, sữa, lòng đỏ trứng hoặc tắm nắng 15–30 phút mỗi ngày.
- Vitamin nhóm B (B6, B12, folate…): giúp chuyển hóa năng lượng, tái tạo tế bào miễn dịch; có trong ngũ cốc nguyên hạt, thịt, trứng, sữa.
- Kẽm và selen: tăng cường miễn dịch, chống viêm, hỗ trợ hồi phục – có nhiều trong hải sản, các loại hạt, đậu, thịt nạc, gạo lứt.
- Axit béo omega‑3: giảm viêm, hỗ trợ phục hồi tế bào – từ cá hồi, cá mòi, dầu cá, quả hạch.
- Beta‑glucan & flavonoids: tăng miễn dịch, kháng viêm – có trong nấm, yến mạch, trà xanh, gừng, nghệ.
Kết hợp đầy đủ các vi chất này qua chế độ ăn đa dạng, tươi sạch giúp cơ thể phục hồi nhanh, rút ngắn thời gian suy nhược và nâng cao sức đề kháng.
6. Gợi ý thực đơn mẫu & tần suất
Dưới đây là thực đơn mẫu trong 1 ngày giúp cân bằng dinh dưỡng, dễ thực hiện và hỗ trợ phục hồi sau Covid-19:
Bữa | Thực đơn gợi ý | Ghi chú |
---|---|---|
Sáng |
| Giàu chất xơ, probiotics, vitamin C |
Trưa |
| Đủ 4 nhóm chất: đạm, tinh bột, béo và vitamin |
Chiều (phụ) |
| Bổ sung năng lượng nhẹ và khoáng chất |
Tối |
| Thanh đạm, dễ tiêu, đủ chất đạm và chất xơ |
Tần suất: Ăn 3 bữa chính + 1–2 bữa phụ/ngày, uống đủ 2–2,5 lít nước (nước lọc, canh, trà thảo mộc, nước ép…). Thực đơn thay đổi linh hoạt theo khẩu vị, ưu tiên tươi sạch, chế biến thanh đạm, ít dầu mỡ và nhiều rau củ để giúp cơ thể hồi phục nhanh và tăng cường miễn dịch lâu dài.
7. Lưu ý bổ sung & vận động phục hồi
Để phục hồi toàn diện sau Covid-19, ngoài dinh dưỡng, bạn nên kết hợp các biện pháp bổ sung và vận động phù hợp:
- Bổ sung vi chất khi cần: nếu khó hấp thu vitamin D từ nắng, hãy cân nhắc viên uống theo chỉ định y tế; omega‑3 từ dầu cá, kẽm, selen hỗ trợ hệ miễn dịch và giảm viêm.
- Chia nhỏ bữa ăn: ăn 4–5 bữa/ngày giúp giảm áp lực tiêu hóa, duy trì năng lượng ổn định và đảm bảo hấp thu tối ưu.
- Uống đủ nước & giữ cân bằng điện giải: mục tiêu 2–2,5 lít/ngày từ nước lọc, canh, nước dừa hoặc trà thảo mộc nhẹ để hỗ trợ hoạt động hô hấp.
- Vận động nhẹ nhàng:
- Đi bộ chậm 10–20 phút mỗi ngày giúp tăng tuần hoàn máu, cải thiện chức năng phổi.
- Bài tập thở và mở lồng ngực tăng dung tích sống phổi, giảm mệt mỏi.
- Yoga, giãn cơ nhẹ nhàng cải thiện linh hoạt, giảm stress và hỗ trợ tinh thần.
- Ngủ đủ giấc & giảm stress: ngủ 7–9 giờ/đêm giúp tái tạo cơ thể; thiền hoặc nghe nhạc hỗ trợ tinh thần tích cực.
- Tránh thói quen xấu: hạn chế caffeine, rượu, thuốc lá để không làm suy giảm miễn dịch và gián đoạn phục hồi.
Nhờ kết hợp dinh dưỡng khoa học, chia nhỏ bữa ăn, bổ sung vi chất khi cần, uống đủ nước, vận động nhẹ cùng giấc ngủ và tinh thần tích cực, cơ thể bạn sẽ hồi phục nhanh hơn, phục hồi sức khoẻ toàn diện sau Covid‑19.