Chủ đề bò bị bệnh bỏ ăn: Bò bị bệnh bỏ ăn có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như rối loạn tiêu hóa, stress, bệnh lý hay ngộ độc thức ăn. Bài viết tổng hợp rõ nguyên nhân, triệu chứng và biện pháp điều trị cũng như phòng ngừa tích cực, giúp bà con chăn nuôi nhanh chóng khắc phục, phục hồi sức khỏe đàn bò hiệu quả.
Nguyên nhân bò bỏ ăn
- Bò ăn quá no hoặc thiếu chất xơ cân đối
Dạ cỏ đầy hoặc thức ăn thiếu cân đối khiến bò bị "no giả", giảm thèm ăn.
- Mất cân bằng độ pH trong dạ cỏ
Độ pH thấp do không nhai lại đủ, nước bọt không phủ đệm, gây khó tiêu và bỏ ăn sớm.
- Thức ăn cung cấp không đủ hoặc gián đoạn
Thiếu cỏ khô hoặc cho ăn không đều khiến bò không có thức ăn nhai lại, giảm ăn.
- Stress do môi trường và giai đoạn sau đẻ
Nhiệt độ cao, chuồng bí nóng hoặc bò sau sinh dễ stress, giảm ăn và sản lượng sữa.
- Nguyên nhân bệnh lý – nhiễm trùng, ngộ độc
- Bệnh về lưỡi, hàm: viêm, sưng đau làm bò khó nuốt.
- Đầy hơi dạ cỏ: tích khí chướng bụng gây khó chịu.
- Bệnh chuyển hóa: xeton máu cao dẫn tới mệt, chán ăn.
- Ngộ độc thức ăn/nấm mốc/kim loại nặng: khiến bò giảm hoặc ngừng ăn.
- Bệnh tiêu hóa: viêm, xuất huyết, ngộ độc đường ruột gây đau và bỏ ăn.
- Sốt và nhiễm trùng cấp
Nhiễm vi khuẩn, ký sinh trùng gây sốt cao, đau nhức, giảm ăn hoặc bỏ ăn hoàn toàn.
Bệnh lý liên quan đến bò bỏ ăn
- Đầy hơi dạ cỏ (chướng hơi)
Tình trạng tích khí trong dạ cỏ gây chướng bụng, khó chịu, bò bỏ ăn và nguy hiểm nếu không xử lý kịp thời.
- Bệnh chuyển hóa (xeton máu cao)
- Bệnh về lưỡi và hàm
- Viêm lưỡi, lưỡi gỗ: bò khó nuốt, giảm ăn.
- Sưng cứng hàm: đau khi nhai, ảnh hưởng đến ăn uống.
- Bệnh do nấm và ngộ độc thức ăn
- Nấm mốc: bò mệt, tiêu chảy, ăn ít.
- Ngộ độc thức ăn hoặc kim loại (đồng…): bò bỏ ăn, mệt.
- Bệnh đường tiêu hóa
- Viêm hoặc xuất huyết dạ dày–ruột: đau bụng, tiêu chảy, bỏ ăn.
- Tiêu chảy cấp ở bê, nghé: nhẹ mất nước, nặng suy kiệt, bỏ ăn.
- Bệnh truyền nhiễm cấp tính
- Tụ huyết trùng: sốt cao, thở gấp, bỏ ăn đột ngột.
- Lở mồm long móng (LMLM): mụn nước miệng–chân, đau, chán ăn.
- Anthrax (bệnh than): sốt, bỏ ăn, sưng hạch.
- Giun sán, ký sinh trùng: gầy yếu, ăn không ngon.
- Mastitis (viêm vú): sữa lẫn mủ/máu, bò mệt, bỏ ăn nhẹ.
- Lao (tuberculosis): mệt mỏi, sụt cân, giảm ăn, có thể lây sang người.
Cách điều trị và phòng ngừa
- Chống đầy hơi, cải thiện tiêu hóa
- Sử dụng thuốc chống đầy hơi, men tiêu hóa để giảm chướng dạ cỏ.
- Đảm bảo thức ăn chất lượng, cân bằng và môi trường chăn thả hợp lý.
- Điều chỉnh chế độ ăn sau sinh hoặc sau bệnh
- Cho bò sau đẻ hoặc bị stress ăn chế độ giàu năng lượng, bổ sung dinh dưỡng.
- Sử dụng cỏ khô hoặc thức ăn tinh để kích thích thèm ăn nhẹ nhàng.
- Sử dụng thuốc điều trị bệnh chuyển hóa
- Truyền glucose hoặc tiêm Corticosteroid cho bò mất cảm giác ăn do xeton máu cao.
- Điều trị các bệnh về lưỡi, hàm, nấm mốc
- Dùng thuốc sát trùng và kháng sinh như Natri iotua, Sulphonamid, Penicillin, Streptomycin, Tetracycline.
- Sử dụng thuốc diệt nấm nếu bò ăn phải thức ăn mốc.
- Ngăn ngừa – phòng và xử lý ngộ độc thức ăn, độc tố kim loại
- Loại bỏ thức ăn ôi thiu, mốc và lưu trữ thức ăn đúng cách.
- Đối với ngộ độc kim loại nặng (đồng…), chuyển đàn bò sang khu vực an toàn.
- Phòng bệnh truyền nhiễm định kỳ
- Tiêm vaccine định kỳ cho các bệnh như tụ huyết trùng, LMLM, anthrax, dịch tả, viêm vú.
- Cách ly bò bệnh, vệ sinh và khử trùng chuồng trại thường xuyên.
- Bổ sung dinh dưỡng và chăm sóc hỗ trợ
- Bổ sung vitamin, khoáng chất, điện giải (Oresol) khi bò mệt, ốm hoặc tiêu chảy.
- Truyền dịch tĩnh mạch huyết thanh đẳng trương hoặc dịch điện giải nếu cần thiết.
- Duy trì chuồng trại thoáng mát, sạch sẽ và đủ nước uống.
